Λένε τα μοναστήρια εστίες και φύλακες της βουλγαρικής πνευματικότητας, προστάτες της βουλγαρικής πίστης στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Δεν είναι λίγα τα ιστορικά στοιχεία για μοναστήρια που παρείχαν μυστικό καταφύγιο για τους υποστηρικτές της βουλγαρικής ελευθερίας. Πολλοί μοναχοί συμμετείχαν επίσης ενεργά στους αγώνες και στην οργάνωση επαναστατικών επιτροπών.

Ένας από αυτούς τους φωτισμένους μοναχούς είναι ο Διάκονος Ιγνάτιος, ο Απόστολος της Βουλγαρικής Ελευθερίας Βασίλ Λέφσκι. Ο επαναστάτης έγινε μοναχός το 1858 στη Μονή του Σόποτ «Ιερά Ανάληψη», αφού ήταν μαθητής του θείου του, του αρχιμανδρίτη χατζί Βασίλιι, για έξι χρόνια.

Για τα 10 χρόνια επαναστατικής δραστηριότητάς του (1862-1872) ο Λέφσκι δημιούργησε ένα μυστικό δίκτυο επαναστατικών επιτροπών, για τη δραστηριότητα των οποίων χρειάζονταν μυστικά μέρη, τα περισσότερα από τα οποία ήταν στα μοναστήρια. Εκτός από την απόκρυψη του Λέφσκι και των συνεργατών του, οι μοναστικές αδελφότητες υποστήριξαν επίσης τις επαναστατικές τους δραστηριότητες με προσωπικά μέσα.

Στην Ιερά Μονή του Τροϊάν (Κεντρική Βόρεια Βουλγαρία), για παράδειγμα, η οποία ήταν πολλές φορές καταφύγιο του Απόστολου, ο Λέφσκι μύησε τον Ηγούμενο χατζί Μακάριι και τέσσερις άλλους μοναχούς στο επαναστατικό έργο. Σήμερα, το μέρος όπου κρυβόταν εκεί είναι ανοιχτό για τουρίστες και αποκαλύπτει τις δύο μυστικές εξόδους - στο ποτάμι και στο δάσος.

Ένα άλλο μοναστήρι που έκρυβε τον Απόστολο είναι η Γυναικεία Μονή του Σόποτ «Εισόδια της Θεοτόκου» (Κεντρική Βουλγαρία). Η κρυψώνα του Λέφσκι βρισκόταν κάτω από το δωμάτιο της ηγουμένου Χριστίνα, της θείας του. Σε αυτήν την περιοχή βρίσκεται και ένα άλλο από τα ασφαλή καταφύγια του Διακόνου – στην Μονή «Ιερά Ανάληψη», όπου πήρε το μοναστικό όνομα Ιγνάτιος. Στο βουνό του Τέτεβεν, το μοναστήρι του Γκλόζεν «Αγ. Γεωργείου» (Κεντρική Βόρεια Βουλγαρία) ήταν πάντα ανοιχτό για τον Λέφσκι.

Όταν έφτασε στην περιοχή του Πίριν, ο Λέφσκι πέρασε τη νύχτα σε 15 χλμ. από την πόλη Σιμιτλί (Νοτιοδυτική Βουλγαρία). Το μοναστήρι εκεί χτίστηκε κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου (1185-1396).

Κοντά στη σημερινή πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, Σόφια, όποιος θέλει να μάθει περισσότερα για τη ζωή και το έργο αυτού του σπουδαίου ατόμου της ιστορίας μας, μπορεί να ακολουθήσει τα βήματά του στο «Μονοπάτι του Λέφσκι» που οδηγεί στη Μονή του Ντραγκαλέβτσι.

Ανάμεσα στα διάσημα μοναστήρια που διατηρούν τη μνήμη του Λέφσκι είναι και η Μονή Σοκόλσκι κοντά στο Γκάμπροβο, το Μοναστήρι Δρυανόβου και άλλα.

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα