Οι γνώστες, καθώς και όσοι ασχολούνται με την ιστορία της τέχνης, παρουσιάζουν τον Ντιμίταρ Γκιουτζένοφ, που γεννήθηκε πριν από 130 χρόνια, ως καλλιτέχνης-χρονογράφος των ακμών και δοκιμασιών στο ιστορικό μονοπάτι του λαού μας. Οι πίνακές του αποκαλύπτουν προσωπικότητες και γεγονότα που κατέχουν εξέχουσα θέση στην εθνική μας συνείδηση ​​λόγω του ηθικού μεγαλείου και της πολιτιστικής τους σημασίας.

Το καλλιτεχνικό έργο του ζωγράφου περιλαμβάνει 50 ιστορικές και μαχητικές συνθέσεις, περίπου 2000 σκίτσα με λαδομπογιές και νερομπογιές, πολλούς μικρούς πίνακες, εικόνες, ελαιογραφίες και αρκετούς φακέλους με εκατοντάδες ζωγραφιές με μολύβι.

Μια συνέντευξη με τον Ντιμίταρ Γκιουτζένοφ διατηρείται στο Χρυσό Αρχείο της Βουλγαρικής Εθνικής Ραδιοφωνίας η οποία αποκαλύπτει τις σελίδες της ζωής του, ξεχασμένες με την πάροδο των ετών:

«Η γενιά μου πέρασε από τις φλόγες του Βαλκανικού και του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνα τα χρόνια ολόκληρο το έθνος δεχόταν επίθεση, εγώ επίσης. Να ζωγραφίζω σκίτσα και πίνακες από τις μάχες ήταν καθήκον μου ως στρατιωτικός ζωγράφος. Παρακολούθησα μοιραίες μάχες για τη Βουλγαρία. Παρακολούθησα ζωντανές συνθέσεις στρατιωτών, αλόγων, πυροβόλων. Έζησα άμεσα τις εντάσεις και τις δοκιμασίες του πολέμου. Από την άλλη πλευρά, τα δύο χρόνια που έμεινα στο Παρίσι το 1913-14 με έναν μάστορα ιστορικής ζωγραφικής, είχαν το αντίκτυπό τους. Σύντομα το πάθος μου για τα στρατιωτικά θέματα μεγάλωσε σε μεγάλο ενδιαφέρον για την ιστορική ζωγραφική.»

Τι τον προσελκύει περισσότερο σε μια ιστορική πλοκή;

«Πρέπει να είναι σημαντικό γεγονός, να είναι ένα είδος αποκορύφωσης στην εθνική μας πορεία. Παραδείγματα είναι: «Ο χαν Κουμπράτ και οι γιοι του», «Ο Συμεών μπροστά από τη βυζαντινή πρωτεύουσα», «Η υποδοχή του στρατηγού Γκούρκο στη Σόφια» και άλλα. Κάθε ένα από αυτά τα θέματα περιέχει κάποιο μεγάλο επίτευγμα του πνεύματος και της θέλησης. Προσπάθησα να μεταφέρω αυτό το επίτευγμα στον θεατή, με μέσα έκφρασης κατανοητά σε αυτόν. Δεν έχω αναζητήσει τέχνη πρωτοτυπίας. Ίσως κουβαλάω κάτι από το πνεύμα των μαστόρων της εθνικής μας Αναγέννησης. Αυτοί ένιωσαν την ανάγκη να επεξηγήσουν την ιστορία μας και να βάλουν γνωστικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο σε αυτές τις εικόνες.»

Όσον αφορά την ικανότητα να συλλάβει το πνεύμα της εποχής στους πίνακές του, ο Γκιουτζένοφ αποκαλύπτει ότι αυτό είναι αποτέλεσμα πολλών προσπαθειών και αρκετών διαβουλεύσεων με ιστορικούς που είναι σύγχρονοί του. «Στην ιστορική ζωγραφική, πιστεύω ότι περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, είναι απαραίτητο να συνδυαστεί η επιστημονική με την καλλιτεχνική σκέψη» λέει κατηγορηματικά ο καλλιτέχνης.

Το πρώτο βουλγαρικό βασίλειο, καθώς και ο Τσάρος Μπόρις ο Βαπτιστής είναι η εποχή και το πρόσωπο της βουλγαρικής ιστορίας, που αποτέλεσαν έμπνευση για τον καλλιτέχνη. Ο Γκιουτζένοφ ορίζει τον Τσάρ Μπόρις ως "εξαιρετικό ηγέτη", αλλά και σαν "μια ιδιαίτερα δραματική προσωπικότητα που δεν μπορούσε να μην προσελκύσει το ενδιαφέρον του ζωγράφου".

Φωτογραφίες: αρχείο

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα