Ως τις 23 Αυγούστου όσοι βρίσκονται στο Πλόβντιβ μπορούν να απολαύσουν, στην Αστική Πινακοθήκη, την έκθεση φωτογραφίας «Μακριά από την Αφρική» της θεατρικής σκηνοθέτη, Ελένα Παναγιότοβα και του επαγγελματία φωτογράφου, Ατανάς Κάνεφ. Επιλέξαμε να σας την παρουσιάσουμε σήμερα όταν σημειώνουμε την Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας

Η Ελένα Παναγιότοβα είναι παραγωγός και διδάσκει στο Νέο Πανεπιστήμιο της Σόφιας και στην Ακαδημία Τεχνών του Ούτρεχτ. Διοικεί ένα καλλιτεχνικό-κοινωνικό πρόγραμμα του Ιδρύματος «ΝΤΕΝ ΓΚΡΙ» το οποίο ονομάζεται «Καλλιτέχνες για παιδιά» και διοργανώθηκε από το 2002 έως το 2017 στην βουλγάρικη πόλη Σιρόκα Λάκα ενώ από το 2011 έως το 2017 εκτυλίχτηκε και στην Κένυα.

Οι φωτογραφίες της έκθεσης έχουν συλλάβει τις καλύτερες στιγμές από αυτήν την περιπέτεια. Το 2016 το πρόγραμμα «Καλλιτέχνες για παιδιά» επελέγη μαζί με άλλα 7, από 1 800, να λάβει υποστήριξη από την ΟΥΝΕΣΚΟ γιατί κρίθηκε ότι συμβάλλει για την πολιτισμική ποικιλία στον κόσμο.

• Θερινή θεατρική ακαδημία για παιδιά σε κίνδυνο στο χωριό Σιρόκα λάκα

«Οι φωτογραφίες στην έκθεση δείχνουν μέρη και ανθρώπους από την επαφή μας με 5 000 παιδιά και νέους από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και 300 καλλιτέχνες από την Ευρώπη και την Αφρική, λέει η Ελένα. Εδώ δεν πρόκειται για τουριστικές διαδρομές αλλά σε 150 φωτογραφίες απλώνονται και τοπία από την Κένυα και την Ζανζιβάρη με μοναδικά χρώματα. Κατά τον Ατανάς το φως στην Κένυα είναι μοναδικό λόγω του ότι ο ήλιος βρίσκεται χαμηλά στον ορίζοντα, κοντά στον Ισημερινό».

Αφιερώνω την έκθεση στον πατέρα μου, Παναγιότ Παναγιότοφ, που ήταν για πολλά χρόνια διευθυντής της Κρατικής Επιχείρησης «Βουλγαρική φωτογραφία» στο Πλόβντιβ. Μεγάλωσα με μαυρόασπρες φωτογραφίες και το μπάνιο μας συχνά γινόταν φωτογραφικό εργαστήριο. Έμαθα πολλά από τον πατέρα μου που χρησιμοποιούσε την φωτογράφιση για να γνωρίζει τον κόσμο και να τον περιγράφει. Έπειτα ξεκίνησα να ταξιδεύω και η φωτογραφίες έγιναν μέσο για να διηγούμαι τα βιώματά μου». 

Η έκθεση «Μακριά από την Αφρική» θα επισκεφτεί και το Μπλαγκόεβγκραντ. Στα τέλη του χρόνου αναμένεται να κυκλοφορήσει η ταινία «Μητέρα» της σκηνοθέτη, Ζορνίτσα Σοφία, που είναι εμπνευσμένη από την ασχολία της Ελένα με τα παιδιά από ευάλωτες ομάδες. Στόχος της Ελένα είναι να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για να γίνει η τέχνη περισσότερο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην Βουλγαρία.

«Η τέχνη βοηθά τα παιδιά να μεγαλώνουν ως δημιουργικά, ευαίσθητα και ώριμα άτομα τα οποία μπορούν να αλλάζουν τον κόσμο, λέει εκείνη. Όσο για την φωτογραφία ο Ρόλαντ Μπαρτ σχολιάζει πως είναι απόδειξη παρουσίας. Είναι σημαντική η ματιά πίσω από τον φακό. Η φωτογράφιση άλλαξε τις οπτικές τέχνες. Μετά την δεκαετία του ’90 άρχισαν να διοργανώνονται μεγάλες εκθέσεις φωτογραφίας που ανταγωνίζονταν τις εκθέσεις έργων τέχνης. Η φωτογραφία επίσης είναι καλλιτεχνικός διάλογος και διηγείται ιστορίες. Πρόκειται για μια τέχνη που δίνει δυνατότητα στον καλλιτέχνη να αντιδράσει γρήγορα, να αποτυπώσει μέσα σε μια στιγμή αυτό που συμβαίνει. Όσο οι τεχνολογίες αναπτύσσονται τόσο αποκτάμε πρόσβαση σε νέες οπτικές γωνίες και ανακαλύπτουμε τα μύχια του κόσμου».

Φωτογραφίες: Ε. Παναγίότοβα, Α. Κάνεφ, Πέταρ Πέσεφ, πρ. αρχείο

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα