Ο Ατανάς Σκάτοφ, που κατέκτησε την 6η ψηλότερη κορυφή του πλανήτη Τσο Ογιού (8201) χωρίς μάσκα οξυγόνου, έλαβε πρόσφατα το σήμα «Χρυσή Βουλγαρία» για Αθλητής του Μαΐου.
Το 2017 μετά από μια σόλο ανάβαση στην ψηλότερη κορυφή της Βόρειας Αμερικής – Ντενάλι της Αλάσκα, ο Σκάτοφ έγινε ο πρώτος Βούλγαρος και ο πρώτος βίγκαν στον κόσμο, που κατέκτησε τις Επτά Κορυφές (Seven Summits). Το 2014, ήταν ο πρώτος βίγκαν στον κόσμο που ανέβηκε στο Έβερεστ (8848). Για έξι χρόνια (2013-2018), την περίοδο, κατά την οποία ασχολείται με την ορειβασία, ο Ατανάς Σκάτοφ συμμετείχε σε 16 αποστολές, κατέκτησε 13 κορυφές - ένα εθνικό και παγκόσμιο επίτευγμα. Σήμερα ο κατακτητής των κορυφών παραδέχεται ότι, το ενδιαφέρον και η αγάπη του για την ορειβασία τον κάνουν ευτυχισμένο. Ανακαλύπτει ότι του αρέσει να πηγαίνει στα βουνά, ακόμα πιο πολύ όταν το 2011 για δεύτερη φορά διανύει τη διαδρομή 700 χιλιομέτρων Κομ – Εμινέ - η μακρύτερη σημαδεμένη τουριστική διαδρομή στη Βουλγαρία. Το τελευταίο επίτευγμά του – η ανάβαση στην κορυφή Τσο Ογιού, ήταν το έκτο στο πρότζεκτ του «Κατάκτηση των 14 ψηλότερων κορυφών του κόσμου χωρίς κατανάλωση τροφίμων ζωικής προέλευσης».
Η αποστολή διήρκεσε πάνω από 40 ημέρες. Για πρώτη φορά μόνος μου ανέβηκα σε κορυφή άνω των 8000 μέτρων χωρίς μάσκα οξυγόνου και χωρίς Σέρπα. Ήταν δύσκολο, γιατί η άνοιξη στην κορυφή Τσο Ογιού είναι πάντα ψυχρότερη, χιόνιζε σχεδόν καθημερινά.
Τα σχέδια του Σκάτοφ ήταν μετά την κορυφή αυτή, για τρίτη φορά να ανεβεί στο Έβερεστ. Παρά το γεγονός ότι είναι ο πρώτος και ο μοναδικός Βούλγαρος, ο οποίος την κατέκτησε από τη βόρεια και τη νότια πλευρά, πιστεύει ότι αυτή τη φορά θα ήταν εντελώς διαφορετικά, διότι έχει αποφασίσει να το κάνει μόνος του, χωρίς οξυγόνο. Αναγνωρίζει ότι ο οργανισμός του θα βρεθεί σε κατάσταση υπερέντασης, αν μέσα σε έναν μήνα ανέβει σε δύο κορυφές άνω των 8000 μέτρων, αλλά είναι δυνατόν. Και μάλιστα μπορούν να το πετύχουν όχι εξωγήινοι, αλλά κανονικοί άνθρωποι.
Ο ορειβάτης περιγράφει στο ημερολόγιο του καθημερινά τις εμπειρίες του, τις οποίες στη συνέχεια δημοσιεύει. Τον Μάρτιο κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο της σειράς «Άνω των 8000 μέτρων» - «Μανασλού», και τον Μάιο - το δεύτερο «Αναπούρνα, Νταουλαγκίρι και Μακαλού», περιγράφοντας την τριπλή αποστολή του το 2016. Θα κυκλοφορήσει και βιβλία για την ανάβαση στο Γκάσερμπρουμ (2016), το Έβερεστ και το Λότσε (2017), και το Τσο Ογιού (2018).
Πριν αρχίσει με τις περιπέτειες στα βουνά, ο Ατανάς Σκάτοφ ήταν διδακτορικός φοιτητής σε δύο τμήματα του Πανεπιστήμιου Χούμπολτ – κηπουρική και φυτιατρική. Ήταν δύσκολη η επιλογή μεταξύ της επιστημονικής σταδιοδρομίας και της ορειβασίας;
Τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Αυτό που κάνω τώρα με ευχαριστεί πολύ. Δείχνω ότι αδύνατα πράγματα δεν υπάρχουν και ο καθένας μπορεί να πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Χαίρομαι γιατί οι άνθρωποι μου λένε ότι χάρη σε μένα αλλάζουν τον τρόπο ζωής τους. Για μένα καλύτερο απ’ αυτό δεν έχει - να ξέρεις ότι μπορείς να βοηθήσεις.
Ο ορειβάτης ομολογεί ότι, πρέπει κανείς να είναι πολύ εργατικός, για να πετύχει τους στόχους του. Φροντίζω μόνος μου τον εαυτό μου - δεν έχω προπονητές, οδηγούς, συμβούλους. Διοργανώνω μόνος μου τις αποστολές.
Ο Σκάτοφ είναι πεπεισμένος ότι, για να αποφασίσει να ανεβάσει σε όλες κορυφές ύψους άνω των 8000 μέτρων, ο ορειβάτης πρέπει να είναι ψυχικά υγιής:
Αυτές οι κορυφές κατακτούνται με ψυχική. Η διαφορά μεταξύ της αναρρίχησης και της ορειβασίας είναι μεγάλη. Για την ορειβασία χρειάζεται ψυχική και αντοχή – να μπορείς να μη κοιμάσαι, να μη τρως, να περπατάς, να αντέχεις σε χαμηλές θερμοκρασίες, σε κακές καιρικές συνθήκες.
Για 12 χρόνια ο Σκάτοφ είναι μέλος του παιδικού συγκροτήματος παραδοσιακών χορών «Τρακίιτσε» στη γενέτειρά του Σλίβεν. Για τα χρόνια αυτά θυμάται: Είχαμε εντατικό πρόγραμμα με σοβαρές πρόβες για τις πολλές συναυλίες, ίσως πάνω από 1000 στη Βουλγαρία και το εξωτερικό. Ίσως από τότε τα πόδια μου είναι δυνατά.
Για τις εύκολες και τις δύσκολες κορυφές λέει ότι εξαρτάται για τι μιλάμε – για τις κορυφές του βουνού ή για τις κορυφές μέσα μας. Και ομολογεί:
Εγώ ο ίδιος ανταγωνίζομαι τον εαυτό μου. Ανεβαίνω σε μια κορυφή για να καταλάβω τις δυνατότητές μου. Αλλά και πάλι δεν μπορείς να είσαι σίγουρος, γιατί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Εκεί βρίσκεσαι μήνες και το βουνό αποφασίζει. Έχω την πεποίθηση ότι η ορειβασία είναι μοναχική δραστηριότητα, αλλά και ομαδική. Όταν είμαστε περισσότεροι άνθρωποι, η ευκαιρία μας να ανέβουμε στην κορυφή είναι μεγαλύτερη, γιατί αλληλοβοηθούμαστε.
Για την επιτυχία ο ορειβάτης πρέπει να είναι εντελώς συγχρονισμένος με τη φύση. Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός, να αισθάνεσαι το βουνό, για να σε αισθανθεί και αυτό. Για να σε επιτρέψει να ανεβείς στην κορυφή, πρέπει να επικοινωνείς με το βουνό.
Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα
Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο
