Bulgaristan Radyosu, Bulgaristan ekonomisindeki bölgesel farklılıklar hakkında bir dizi röportaj başlatıyor. Konuyla ilgili olarak muhatabımız, Piyasa Ekonomisi Enstitüsü'nde analizler hazırlayan Adrian Nikolov'dur.
Beş Bulgaristan bölgesi AB'nin en yoksul bölgeler sıralamasında yar alıyor ve yıllardır en az gelişmiş bölge Kuzeybatı Bulgaristan’dır.
Ekonomist Adrian Nikolov, "Bulgaristan'ın bu kısmı şu anda olumsuz faktörlerin bir arada olduğu korkunç bir “kokteyldir”.
"Demografik verilerle başlıyoruz, çünkü her şeyi iyileştirsek bile, geliştiriyor olsak bile, bu Kuzeybatıyı en altta tutacak ve en endişe verici eğilim ve faktördür".
Vratsa, Montana, Vidin bölgesi, ülkedeki en hızlı yaşlanan ve nüfusu azalan yerlerdir. İnsan eksikliği, özellikle de genç nüfusunun eksikliği, iyileştirmek ve reform yapmak için en zor şeydir. Çünkü bir bölge kalıcı olarak insansız kalınca, oraya geri dönmek çok zor olabilir.
Ele almamız gereken ikinci faktör eğitimdir. Bulgaristan'ın güneyindeki birçok bölgenin iyi bir yönde gelişmesini sağlayan bir faktör, eğitimli, hazırlıklı işgücünün bulunmasıydı. Ancak Kuzeybatıdan insanlar, eğitim ve beceri açısından işgücü piyasasının gereksinimlerine cevap verememektedir.
Üçüncüsü - altyapı bağlantısıdır. Kuzeyde iktisadi faaliyetin izole edilmiş noktaları da vardır, ancak altyapı eksikliği sebebiyle aralarında birbirleriyle “temasa giremiyorlar”.
Birbirleriyle işbirliği yapabilen yerel, güçlü, iş sektörü gelişemiyor. Gençler tek bir yerde eğitim göremedikleri için, göç ederler ve çoğu zaman geri dönmezler. Bu da bölgenin demografik yapısını da etkileyebilecek bir faktör. Bu nedenle özellikle Kuzey Bulgaristan'da bölgeleri canlı tutmanın önemli bir siyasi hedef olduğunu düşünürsek, burada yerli yüksek öğrenimin sunulması iyi bir çözümdür.”
"Öte yandan, yeterli ve kaliteli bir yüksek öğrenim sunma ihtiyacını dikkate almalıyız. Ve bu, çoğu bölgesel üniversitenin en büyük sorundur – yetiştirilen işgücünün kalitesi ne olacak? – diye soruyor Adrian Nikolov.
Sofya Üniversitesi, Ulusal ve Dünya İktisat Üniversitesi ve /NBU/ Yeni Bulgar Üniversitesi gibi büyük ve ünlü okulların bile uluslararası eğitim pazarında rekabet edemediğini biliriz. Küçük bir üniversitenin durumunu düşünün?
Mesleki eğitimimizin çoğu gerçekten yenilenmedi. İşgücü piyasası talebini, yerel ekonomilerin ihtiyaçlarını karşılamıyor.
Adrian Nikolov, ilk büyük yatırımcının ortaya çıkışının, bir bölgeye, şehre veya belediyeye diğer yatırımcıları da çeken şey olduğunu izah ediyor:
Giderek daha fazla şirket Kuzeybatı’ya ilgi gösteriyor. Çünkü Bulgaristan ekonomisinin açılmasından sonra birçok firmayı bize çeken anahtar faktörlerden biri düşük maaştı.
Ucuz işgücü sebebiyle Bulgaristan'a gelen şirketler, artık Karadeniz'in Burgas şehri, Plovdiv ve Stara Zagora gibi daha gelişmiş şehir ve bölgelerde düşük maaş bulamaz.
Ve üzücü de olsa, tam bu Kuzeybatı'nın avantajlarından biri olabilir, burada ücretler hala düşüktür ve yaşam standardı o kadar yüksek değildir.
Buna göre, düşük ücretli ve nispeten eğitimli bir işgücü arayan birçok iş alanı de oraya gidebilir."
"Bulgaristan Bölgelerinden Hikayeler" dizisi önümüzdeki hafta, sınırlı yerel idari kapasitesi, AB fonları ve belediyelerin kalkınması sorunları üzerinde röportajlarladevam edecek.
Türkçesi : Müjgan Baharova
Fotoğraflar : BGNES/arşiv
