Bullgaria është e njohur si një vend i trëndafilave. Por, pavarësisht se prej një kohe të gjatë është mes liderëve për nga prodhimi i vajit të trëndafilit, të punësuarit në prodhimin e trëndafilave po alarmojnë për probleme të shumta, një pjesë prej të cilave të neglizhuara me vite. Nëse ndaj tyre shtojmë dhe pandeminë e tanishme nga Covid-19, nuk ka sesi të mohojmë se retë mbi prodhimin e trëndafilit dhe përpunimin e luleve po trashen dhe paralajmërojnë një stuhi serioze.
Për shkak të kohës më të freskët dhe motit të paqëndrueshëm, sivjet fillimi i mbledhjes së trëndafilave po vonohet me rreth dy javë dhe do të fillojë pas datës 24 maj, por kjo në asnjë mënyrë nuk e zgjidh problemin me mungesën e krahut të domosdoshëm të punës. Çmimi i ulët blerës nga 1,50 -1,70 leva për një kilogram, i pengon prodhuesit e trëndafilave t’u paguajnë punonjësve të vet mëditjen e deritanishme prej 1 levë për një kilogram.
“Aktualisht fermeri vështirë mund të propozojë më shumë se 60-70 stotinka /qindarka/ dhe kështu krahu i punës refuzon të përfshihet në fushatë. Mbledhësit tradicional të trëndafilave janë nga grupet e pakicave. Në të njëjtën kohë ata mund të shkojnë të vjelin qershi ose të punojnë në kopshtet me perime, ku mbledhja e perimeve është mjaftë më e lehtë. Vite të tëra me radhë sektori i “Prodhimit të trëndafilave” ka qenë me prioritet për ta dhe ata kanë preferuar të mbledhin trëndafila, sepse për 5-6 orë punë mundeshin të fitonin para të mira. Çmimi i mbledhjes midis 60 dhe 80 stotinka i bën që të humbasin motivacion, komenton në një intervistë për Radion Kombëtare Bullgare - programi “Horizont” kryetari i Shoqatës Profesionale të Kultivuesve të Trëndafilave në vendin tonë Hristo Nikollov.
Ekziston një rrezik real që sheshe të mëdha me të mbjella prej trëndafili të mbeten të pa mbledhura, kurse distileritë të punojnë në masë me gjysmën e kapacitetit të tyre, kurse disa madje të mos të hapin fare. Shkaku është prodhimi i vjetërsuar nga fushata e vitit 2020. Atëherë, ashtu si dhe sivjet, pandemia nga Covid-19 pengoi realizimin e kontratave në vend dhe jashtë.
Pamundësia për të shitur produktin e prodhuar prej tyre, do t’i detyrojë prodhuesit të braktisin një pjesë nga të mbjellat e tyre, kurse kjo fsheh rreziqe, vuri në dukje në një intervistë për Radion Kombëtare Bullgare - Stara Zagora drejtoresha ekzekutive e Shoqatës Kombëtare Bullgare të Vajrave Esenciale, Parfumeve dhe Kozmetikës Gergana Andreeva:
“Ndaj këtij momenti nga 50 000 dynymë vetëm10 000 janë të rekultivuar dhe për to janë bërë kujdese me cilësi. Të mbjellat po braktisen në masë. Kjo fsheh rreziqe nga një ulje e rendimenteve dhe një cilësi më e ulët e lules së trëndafilit, gjë e cila çon dhe drejt një cilësie më të ulët të vajit.”
Ajo vuri në dukje dhe një problem tjetër, të lidhur me paaftësinë gjithnjë e më të qartë të vendit tonë për t’ua shitur vajin e saj të trëndafilave kompanive të kozmetikës me famë botërore:
“Industria është lënë pas dore nga shteti për shumë vite me radhë. Gjatë disa vjetëve të fundit ishte bërë një farë pune me miratimin e Ligjit për trëndafilin vajdhënës, të krijuar me qëllim të përgatitet statistika reale për prodhuesit e vajit të trëndafilit dhe përpunuesit tek ne. Secili e di se Bullgaria është vendi i trëndafilave, por nga pikëpamja e financimit dhe e strategjisë konkrete, sektori nuk ka qenë prioritet.”
Intervista: Veselina Millanova, BNR - “Horizont” dhe Tanja Ballabanova, BNR - Stara Zagora
Redaktor: Joan Kolev
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: arkiv, agroplovdiv.bg
