Αναμένεται βαρύς χειμώνας στις χώρες της ΕΕ ως αποτέλεσμα της μείωσης των προμηθειών φυσικού αερίου. Επιπρόσθετη ένταση στην κατεύθυνση αυτή προκάλεσαν και τα λόγια του ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος προειδοποίησε από την Τεχεράνη, ότι οι τιμές του πετρελαίου «θα εκτοξευτούν σε ύψη». Ως μέτρο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέστησε σε σύντομες προθεσμίες τα κράτη να δημιουργήσουν συνθήκες να καταναλώνουν κατά 15% λιγότερο αέριο.
Στα συμφραζόμενα αυτά το ενεργειακό θέμα στη Βουλγαρία τώρα σαν να έχει προσωπικές διαστάσεις, αλλά όχι μόνο. Το Συνταγματικό Δικαστήριο ανακοίνωσε ότι η εκλογή του προέδρου της Επιτροπής Ρύθμισης Ενέργειας και Υδάτων Στανισλάβ Τόντοροφ από την 9η Φεβρουαρίου, είναι παράνομη. Αυτό στην πρακτική σημαίνει ότι το ανεξάρτητο ειδικό κρατικό όργανο με αρμοδιότητα να ρυθμίζει τις δραστηριότητες στον τομέα της ενέργειας, διακόπτει τη λειτουργία του. Ο ίδιος ο Τόντοροφ κάλεσε τους βουλευτές αμέσως να ξεκινήσουν τη διαδικασία εκλογής νέου προέδρου, για να μπορεί η Επιτροπή να λαμβάνει κατάλληλες αποφάσεις στις συνθήκες ενεργειακής κρίσης. Κατέστη σαφές επίσης ότι οι αποφάσεις της Επιτροπής Ρύθμισης Ενέργειας και Υδάτων, που αφορούν όλους τους βουλγάρους πολίτες – για τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, της κεντρικής θέρμανσης και του νερού, δεν μπορούν να τίθενται υπό αμφισβήτηση.
Η συσσώρευση γεγονότων προκαλεί το αίσθημα για χάος, είναι όμως το χάος μόνο σε εθνικό επίπεδο;
«Τις τελευταίες ημέρες παρατηρούμε πλήρη κατάρρευση της ευρωπαϊκής και της εθνικής ενεργειακής πολιτικής – είπε για τη ΒΕΡ ο Σλάβτσο Νέικοφ από το Ινστιτούτο Ενεργειακής Διεύθυνσης. – Στα βουλγαρικά συμφραζόμενα μπορούμε να μιλάμε για κατάρρευση της κρατικής υπόστασης και η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου για τον πρόεδρο της Επιτροπής Ρύθμισης Ενέργειας και Υδάτων αποτελεί μια απόδειξη. Η Βουλή ενέκρινε άλλη μια αντισυνταγματική απόφαση – για το μορατόριουμ στις τιμές, που επιβλήθηκε στα τέλη του 2021. Σχετικά με την ενέργεια αυτό το κοινοβούλιο προκάλεσε απίστευτο χάος. Δεν ξέρω πόσες ημέρες θα λειτουργήσει ακόμη, αλά εάν δεν μπορεί να εκλέξει νέο πρόεδρο της ρυθμιστικής αρχής, βρισκόμαστε σε κατάσταση, στην οποία, όπως ορίζει ο νόμος, η Επιτροπή δε θα μπορεί να συνεδριάζει καθόλου. Έτσι, τα προβλήματα είναι πολλά και οι επόμενοι κυβερνώντες και το επόμενο κοινοβούλιο πρέπει να αναθεωρήσουν την προσέγγιση προς το ρυθμιστικό όργανο στον τομέα της ενέργειας.»
Οι αποφάσεις της ΕΕ, που αφορούν τις ενεργειακές προμήθειες και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, επίσης δε συμβάλουν σε σταθερότητα και προβλεψιμότητα στον τομέα. Ο Σλάβτσο Νέικοφ επικαλείται κοινοποιημένες από τον διευθύνοντα σύμβουλο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας έπληξαν περισσότερο την Ευρώπη, γιατί τα έσοδα της Ρωσίας από εξαγωγή φυσικού αερίου και πετρελαίου έχουν αυξηθεί τρεις φορές:
Από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είμαστε σε θέση, στην οποία αναφέρεται τι θα γίνεται το 2050 σχετικά με την κλιματική ουδετερότητα, αλλά δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε τι θα γίνει φέτος. Και εάν μεταφέρουμε τα πράγματα στη Βουλγαρία, εξεπλάγην πολύ (…) Νωρίτερα δεν είχαμε σωλήνες, τώρα δεν έχουμε αέριο, και το αέριο που έχουμε δεν έχουμε καμία ιδέα σε τι τιμή θα πληρώνουμε. Και όλα αυτά θέτουν πρώτα απ’ όλα τις επιχειρήσεις σε πολύ δύσκολη θέση. Έχουμε όλους τους λόγους, τόσο ως πολίτες, όσο ως κράτος, να ανησυχούμε πολύ, το πιο σημαντικό όμως είναι τι θα κάνουν οι κυβερνώντες», δήλωσε ο αναλυτής από το Ινστιτούτο Ενεργειακής Διεύθυνσης. Ο ίδιος έθεσε έμφαση στην ενεργειακή φτώχεια στη χώρα μας και την αναγκαιότητα οι πολιτικοί να δώσουν συγκεκριμένες πληροφορίες για τι περίοδο διαθέτουμε αέριο, καθώς και να εκπονήσουν βραχυπρόθεσμο σχέδιο δράσης. Στην τωρινή πολιτική κατάσταση όμως – με υπό παραίτηση κυβέρνηση και κοινοβούλιο με περιορισμένο ορίζοντα, στη χώρα σαν να μην υπάρχει ποιος να λάβει αυτές τις σημαντικές αποφάσεις.
«Οι κυβερνώντες δε θέλουν να ακούσουν άλλη γνώμη για τη διακυβέρνηση του κράτους, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας», επιβεβαίωσε για τη ΒΕΡ ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας Ραμαντάν Αταλάι. Τα προβλήματα με την εκλογή προέδρου της Επιτροπής Ρύθμισης Ενέργειας και Υδάτων θα επηρεάσουν τις περαιτέρω επενδύσεις στον ενεργειακό κλάδο, είπε επίσης ο βουλευτής του ΚΔΕ και έθεσε το ερώτημα «Έχουμε διακυβέρνηση του κράτους;»
Στο μεταξύ, ο υπό παραίτηση πρωθυπουργός Κίριλ Πετκόφ πραγματοποιεί επίσκεψη στο Αζερμπαϊτζάν, όπου συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ιλχάμ Αλίεφ σε προσπάθεια να διαπραγματευτεί επιπρόσθετες προμήθειες αζερικού αερίου για τη Βουλγαρία.
Επιμέλεια: Ελένα Καρκαλάνοβα /από συνεντεύξεις της Ντιάνα Γιανκούλοβα, ΒΕΡ-«Χοριζόντ»/
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Φωτογραφίες: BGNES, gov.bg