Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

U inaugurua një monument i kosit në Bullgari

Monumenti i është kushtuar zbuluesit të bakterit të kosit doctor Stamen Grigorov
Foto: Darina Grigorova
Kosi, me të cilin Bullgaria është e njohur në botë, tashmë ka monument të vet. Ai u inaugurua para pak kohe nga ministri i bujqësisë dhe i ushqimeve Mirosllav Najdenov në kuadrin e ekspozitës tradicionale “Bota e qumështit” në Sofje. Monumenti i është kushtuar zbuluesit të bakterit të kosit “Lactobacillus bulgaricus” doctor Stamen Grigorov (1878 – 1945) dhe prof. Maria Stefanova, e njohur për përvojën e saj shumëvjeçare në përgatitjen e kosit bullgar.

Doktor Grigorov ka studiuar shkenca natyrore në Monpelie, kurse më vonë ka mbaruar mjekësi në Gjenevë. Ai është shkencëtari i parë, i cili në vitin 1905 përshkroi për herë të parë mikroorganizmin e thartë të qumështit, i cili shkakton fermentimin e domosdoshëm për prodhimin e kosit bullgar. Më vonë mikroorganizmi është quajtur “Lactobacillus bulgaricus” për nder të atdheut të zbuluesit të tij. Shkencëtari ka marrë oferta për punë prestigjioze në Zvicër dhe Brazil, por i ka refuzuar dhe ka mbetur në Bullgari. Sot pranë emrit zyrtar të këtij mikroorganizmi është shtuar dhe mbiemri i zbuluesit të tij Grigorov. Gjatë inaugurimit të monumentit ministri Najdenov vuri në dukje:

“Ky është zbuluesi i kosit në botë. Ne kemi shumë bullgarë të mëdhenj, por nuk janë shumë ata, të cilët kanë mbetur një gjurmë, e cila ekziston edhe sot e kësaj dite.”

Në mes të këtij viti hyri në fuqi standardi shtetëror bullgar për kosin. Kërkesa është që ai të përgatitet vetëm nga qumësht i papërpunuar prej lope, deleje, bualli, dhie ose nga qumësht i përzier. Në tharme duhet të ketë “Lactobacillus bulgaricus” ose “Streptococcus thermophilus”, të cilat të mos kenë pësuar modifikim gjenetik. Vetëm qumështi, i prodhuar sipas këtij standardi, mund të ketë etiketën “kos bullgar”. Sipas fjalëve të ministrit Najdenov deri tani vetëm 2–3 firma i përgjigjen këtij standardi.

“Në sajë të faktit se para pak kohe patëm guximin të krijojmë një laborator privat për tharme, në Bullgari tashmë u krijuan tre laboratorë për tharme”, tha në një intervistë për Radio Bullgarinë prof. Maria Stefanova:

“Në këtë mënyrë vendi ynë me të vërtetë fiton popullaritet jashtë – shton ajo. – Kur para disa vitesh Bullgaria mori vendim për të eksportuar kosin bashkë me tharmin, në një ambasadë bullgare u shprehën negativisht sa i përket mënyrës në të cilën e paraqitim vendin tonë. Kaluan mjaftë vite, shitëm me sukses shumë tharme në Japoni, Gjermani, Finlandë dhe përsëri e takova këtë njeri, i cili më kërkoi falje se është shprehur në këtë mënyrë për produktin tonë tradicional. Te ne tharmet e kosit duhet të jenë bullgare. Aktualisht në shumë vende në botë prodhojnë kos, por të gjitha mikroorganizmat janë marrë në mënyrë legale apo jo nga Bullgaria.”

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
По публикацията работи: Darina Grigorova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Nënshkrimi i Traktatit të Paqes të Neuilly, 27 nëntor 1919

Elegjia për Krahinat Perëndimore tingëllon si një requiem

105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë në Luftën e Parë Botërore (1914-1918). Historianët e përkufizojnë dokumentin si "katastrofa e radhës..

botuar më 24-11-27 7.05.PD

Nuk ka qartësi se cila pjesë e trashëgimisë kulturore bullgare në Ukrainë është ruajtur për brezat e rinj

Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në të shkuarën, ashtu edhe në ditët e sotme. Deri në përfundim të luftës në Ukrainë, është e pamundur të..

botuar më 24-11-26 7.35.PD

Chat-i bullgar me inteligjencën artificiale BgGPT mund të shfrytëzohet falas nga të gjithë

Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë  Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..

botuar më 24-11-25 9.45.PD