Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

U inaugurua një monument i kosit në Bullgari

Monumenti i është kushtuar zbuluesit të bakterit të kosit doctor Stamen Grigorov
Foto: Darina Grigorova
Kosi, me të cilin Bullgaria është e njohur në botë, tashmë ka monument të vet. Ai u inaugurua para pak kohe nga ministri i bujqësisë dhe i ushqimeve Mirosllav Najdenov në kuadrin e ekspozitës tradicionale “Bota e qumështit” në Sofje. Monumenti i është kushtuar zbuluesit të bakterit të kosit “Lactobacillus bulgaricus” doctor Stamen Grigorov (1878 – 1945) dhe prof. Maria Stefanova, e njohur për përvojën e saj shumëvjeçare në përgatitjen e kosit bullgar.

Doktor Grigorov ka studiuar shkenca natyrore në Monpelie, kurse më vonë ka mbaruar mjekësi në Gjenevë. Ai është shkencëtari i parë, i cili në vitin 1905 përshkroi për herë të parë mikroorganizmin e thartë të qumështit, i cili shkakton fermentimin e domosdoshëm për prodhimin e kosit bullgar. Më vonë mikroorganizmi është quajtur “Lactobacillus bulgaricus” për nder të atdheut të zbuluesit të tij. Shkencëtari ka marrë oferta për punë prestigjioze në Zvicër dhe Brazil, por i ka refuzuar dhe ka mbetur në Bullgari. Sot pranë emrit zyrtar të këtij mikroorganizmi është shtuar dhe mbiemri i zbuluesit të tij Grigorov. Gjatë inaugurimit të monumentit ministri Najdenov vuri në dukje:

“Ky është zbuluesi i kosit në botë. Ne kemi shumë bullgarë të mëdhenj, por nuk janë shumë ata, të cilët kanë mbetur një gjurmë, e cila ekziston edhe sot e kësaj dite.”

Në mes të këtij viti hyri në fuqi standardi shtetëror bullgar për kosin. Kërkesa është që ai të përgatitet vetëm nga qumësht i papërpunuar prej lope, deleje, bualli, dhie ose nga qumësht i përzier. Në tharme duhet të ketë “Lactobacillus bulgaricus” ose “Streptococcus thermophilus”, të cilat të mos kenë pësuar modifikim gjenetik. Vetëm qumështi, i prodhuar sipas këtij standardi, mund të ketë etiketën “kos bullgar”. Sipas fjalëve të ministrit Najdenov deri tani vetëm 2–3 firma i përgjigjen këtij standardi.

“Në sajë të faktit se para pak kohe patëm guximin të krijojmë një laborator privat për tharme, në Bullgari tashmë u krijuan tre laboratorë për tharme”, tha në një intervistë për Radio Bullgarinë prof. Maria Stefanova:

“Në këtë mënyrë vendi ynë me të vërtetë fiton popullaritet jashtë – shton ajo. – Kur para disa vitesh Bullgaria mori vendim për të eksportuar kosin bashkë me tharmin, në një ambasadë bullgare u shprehën negativisht sa i përket mënyrës në të cilën e paraqitim vendin tonë. Kaluan mjaftë vite, shitëm me sukses shumë tharme në Japoni, Gjermani, Finlandë dhe përsëri e takova këtë njeri, i cili më kërkoi falje se është shprehur në këtë mënyrë për produktin tonë tradicional. Te ne tharmet e kosit duhet të jenë bullgare. Aktualisht në shumë vende në botë prodhojnë kos, por të gjitha mikroorganizmat janë marrë në mënyrë legale apo jo nga Bullgaria.”

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
По публикацията работи: Darina Grigorova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Jeta e bullgarëve në Patagoni është një rrëfim për traditat dhe kujtesën e përbashkët

Në Patagoninë argjentinase, në fundin e botës, qyteti Komodoro Rivadavia ruan historinë e kolonistëve bullgarë, pasardhësit e të cilëve edhe sot e kësaj dite e mbajnë Bullgarinë në zemrat e tyre. Ndër ta është Cenka Genova, me origjinë nga Trojani, e cila..

botuar më 25-10-21 7.30.PD
Hungaria, vitet '30 të shekullit të 20-të

Bullgarët në Hungari me një festë të dyfishtë – Ditën e Miqësisë dhe marrjen e certifikatës së UNESCO-s për traditën e tyre të kopshtarisë

17 tetori 2025 do të hyjë në histori si data në të cilën Ministri i Kulturës i Hungarisë paraqiti dokumentin që regjistron zyrtarisht Traditën e Kopshtarisë Bullgare në Hungari në Regjistrin e Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të UNESCO-s. Ky..

botuar më 25-10-19 9.05.PD

Gara më e madhe ndërkombëtare e dhomave escape po zhvillohet në Sofje

Sofja po pret finalen e ER Champ 2025 – gara më e madhe ndërkombëtare e dhomave escape në botë. Eventi, më 19 dhe 20 tetor, do të përfshijë dymbëdhjetë ekipe nga e gjithë bota, të cilat arritën të zënë një vend të denjë midis më të mirave pas një..

botuar më 25-10-19 5.00.PD