cilësoheshin “moderniste” dhe ishin të tepërta për kohën kur jetoi. Ja pse kur u mbyllë ekspozita e saj në vitin 1967, ajo vendosi të pikturonte vetëm për vete. Më vonë në vitet e 70-ta Lika Jnako e fitoi lavdinë që meritonte dhe u vlerësua lartë nga galeristët evropianë. Tablotë e saj zbukurojnë galeritë botërore dhe gjenden në koleksionet private në të gjithë botën. Nuk është e rastit se Lika Janko është quajtur “Pikaso me fustan”. Por, kur kritiku i mirënjohur ndërkombëtar Pierr Restani, një nga kritikët me më influencë të artit bashkëkohor e krahasoi atë me Pikasonë, piktorja u përgjigj në mënyrë kategorike: “Unë nuk jam Pikaso, por jam Lika”. Ja se kush ishte Lika Janko, një nga përfaqësuesit më të shkëlqyer të pikturës bashkëkohore bullgare, e cila dallohej si artiste me talent të veçantë dhe person i vetëdijshëm.

Lika Janko lindi më 1928 në Sofje në familjen e dy emigrantëve shqiptarë Llazar Janko dhe Frosina Janko. Që nga e vogla bënte skica dhe vizatime, kalemin nuk e hiqte nga dora, gjithmonë vizatonte diçka. Lika u rrit si çupë ëndërrimtare, me imagjinatë të pasur. Pasi mbaroi shkollën fillore babai e regjistroi në Kolegjin francez, ku u njoh për herë të parë me veprimtarinë e piktorëve si Poll Sezan, Vinsent van Gog, Anri Gogen etj, të cilët më vonë do të ndikonin mbi vetë veprimtarinë e saj. Si mbaroi Kolegjin ajo u regjistrua në Akademinë e Arteve të Bukura, nën drejtimin e profesorëve të shquar të pikturës Deçko Uzunov dhe Ilia Petrov. Me këtë të fundit ajo kishte pasur disa mosmarrëveshje në lidhje me artin e vizatimit.

Dhe që në fillim Lika nisi të pikturonte në një mënyrë krejt të ndryshme nga ato që kishte mësuar në Akademi. Ajo donte t’i thyente ligjet e atëhershme të klasicizmit akademik dhe filloi të pikturonte figura jo reale, pak primitive, të shtrembëruara e të shëmtuara, në një sfond të bardhë, ngjyra e saj e preferuar. Tablotë e saj ajo i quante “heshtje e bardhë”, pikturonte kryesisht në këtë ngjyrë sepse sipas fjalëve të saj “e bardhja është ngjyra e Zotit”. Në tablo ajo aplikonte guralecë, rruaza qelqi, penj etj, të cilët e bënin pikturën e saj edhe më afër natyrës.

Më 20 nëntor të këtij viti në Galerinë Kombëtare të Arteve në Tiranë u mbajt takimi përkujtimor kushtuar historisë, jetës dhe veprave të Lika Jankos. Aktiviteti u organizua me rastin e 85-përvjetorit të lindjes së piktores nga Konsullata e Nderit e Republikës së Bullgarisë në Shqipëri. Falënderime të posaçme përcjellim te konsulli nderi z. Selim Hoxhaj.

Po të doni të mësoni më tepër rreth veprimtarisë, personalitetit dhe peripecive të Lika Jankos, klikoni mbi ikonën AUDIO.