Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bullgaria shënon 25 vjet nga fillimi i tranzicionit me një monument të Georgi Markovit

Monumenti i Georgi Markovit
Foto: BGNES

Gjatë kësaj jave Bullgaria shënon 25 vjet nga rrëzimi i regjimit komunist në vend. Një çerek shekulli pas datës historike, 10 nëntor, në sheshin “Zhurnalist” /“Gazetari”/ në Sofje u inaugurua monumenti i shkrimtarit dhe emigrantit politik Georgi Markov, i cili u vra në Londër në vitin 1978. Inaugurimi i monumentit është në kuadrin e fushatës “25 vjet Bullgaria e lirë”. Në ceremoninë zyrtare ishin të pranishëm tre presidentë bullgarë – Zheljo Zhelev, Petër Stojanov dhe Presidenti i tanishëm Rosen Plevneliev. “Për mua është një nder i madh të jem i pranishëm në inaugurimin, edhe pse pak të vonuar, të këtij monumenti – në këtë mënyrë ne tregojmë respektin tonë ndaj veprës së një prej shkrimtarëve më të talentuar bullgarë, të cilët kanë punuar gjatë diktaturës komuniste. Me zërin e tij të fuqishëm Georgi Markov është një prej shembujve më të mëdhenj të zgjedhjes midis lirisë dhe nënshtrimit” – deklaroi para njerëzve të grumbulluar Presidenti Rosen Plevneliev. Në ceremoninë në Sofje ishin të pranishëm e shoqja e shkrimtarit Anabell Markova, e cila mbërriti posaçërisht me këtë rast nga Londra, dhe vëllai i tij Nikolla Markov, i cili që prej vitesh banon në Itali.

“Të gjallët i mbyllin sytë e të vdekurve. Të vdekurit i hapin sytë e të gjallëve” – këto fjalë të urta të lashta, të cilat Georgi Markov i përmend në veprën e tij “Reportazhet e largëta”, lexohen në faqen e majtë të monumentit, vepër e skulptorit Denko Denkov. Mjetet për monumentin janë dhuruar nga kirurgu me famë botërore d-r Georgi Llazarov, i cili emigroi nga Bullgaria në vitin 1969. D-r Llazarov deklaroi para njerëzve të grumbulluar se veprat e Georgi Markovit duhet të jenë në manualet e letërsisë, krahas veprave të Hristo Botevit. 

Georgi Markov mori vendim për t’u larguar nga atdheu, pasi ishte vendosur censurë mbi pjesën e tij “Unë isha ai” dhe premiera e saj ishte ndaluar pa paralajmërim. Ai u vendos në Londër dhe punonte për BBC-në, Deutsche Welle-n dhe “Evropën e Lirë”. Që nga viti 1975 deri më 1978 Markov punonte mbi veprën e tij “Reportazhet e largëta”, të cilat paraqesin jetën në Bullgarinë socialiste. Ato transmetoheshin si radio-tregime çdo javë në valët e radios “Evropa e Lirë”. Kritikat ishin drejtuar ndaj të metave të sistemit socialist dhe personalisht ndaj Todor Zhivkovit. Mendohet se pikërisht ky është shkaku për vrasjen e Georgi Markovit. Më 7 shtator, kur është ditëlindja e Todor Zhivkovit, kundër shkrimtarit-disident ishte kryer një atentat në urën Vaterlo. Ai ishte shpuar me çadër dhe në trupin e tij ishte futur një top të vogël metalik me helmin ricin. Georgi Markov vdiq më 11 shtator.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Pas zjarreve dhe thatësirës vijnë përmbytjet - cili është parandalimi?

Gjatë gjithë verës, dhe madje edhe tani, Bullgaria ka luftuar zjarre të shumta - fushore dhe pyjore. Në të njëjtën kohë, mbi gjysmë milioni njerëz janë pa ujë ose në një regjim të rreptë uji . Të zhytura në problemet aktuale, si qytetarët, ashtu..

botuar më 25-09-23 7.25.MD

Shkencëtarë bullgarë dhe të huaj krijojnë nanopjesëza për të luftuar kancerin

Shkencëtarë nga Bullgaria, Sllovakia, Serbia dhe Republika Çeke po bashkojnë forcat në projektin "SeNaTa" - "Nanostruktura magnetike vetëngrohëse për aplikime teranostike", i koordinuar nga Instituti i Katalizës në Akademinë Bullgare të Shkencave, i..

botuar më 25-09-23 3.59.MD
Foto: Qendra urbane dhe parahistorike e nxjerrjes së kripës Provadia-Kriporja

Dita e Dyerve të Hapura në Provadia-Kriporja

Edhe këtë vit, ekipi që po studion kompleksin arkeologjik Provadia-Kriporja organizon më 22 shtator Ditën e Dyerve të Hapura. Është përgatitur një itinerar interesant dhe ndryshe nga ai standardi për vizitorët në kompleksin e qendrës më të lashtë të..

botuar më 25-09-21 8.20.PD