Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

14 tetor: Nderojmë shenjtoren Paraskeva (Petka e Tërnovos)

СнимкаE përnderuara Paraskeva, është një nga shenjtoret më të dashura dhe të nderuara jo vetëm në Bullgari, por në të gjithë botën ortodokse. Shën Petka , e quajtur akoma Petka e Bullgarisë, ka lindur në qytetin Epivat në Detin e Mermertë gjatë shekullit të 11. KA jetuar një jetë modeste dhe të devotshme, kurse pas vdekjes, eshtrat e saj kthehen në simbol të luftës për ruajtjen e kulturës së krishterë nga asimilimi islamik.

Rritja e lavdisë së Shën Paraskevës pas vdekjes është lidhur me Mbretërinë Bullgare. Kur Perandoria Romake Lindore bie nën pushtetin e latinëve (pas vitit 1204), eshtrat e Përnderuarës Petka janë çuar nga Epivati në Tërnovo /qyteti i sotëm Veliko Tërnovo/. Kjo ka ndodhur në vitin 1238 gjatë kohës së Mbretit Ivan Asan II dhe Patriarkut Joakim. Këtu shenjtorja gëzon nderim të jashtëzakonshëm si mbrojtësja e kryeqytetit të atëhershëm bullgar dhe e gjithë mbretërisë. Këtu Patriku Evtimij ka shkruar jetëshkrimin e saj më frymëzues të shenjtores. Eshtrat e shenjta mbeten në qytetin Tërnovo deri në periudhën e rënies së kryeqytetit bullgar nën pushtetin osman gjatë vitit 1393. Më vonë, pas shtegtimeve të gjata në vitin 1641, eshtrat janë vendosur në katedralen e qytetit rumun Jash, ku gjenden dhe sot.

Festa për nder të Shën Petkës-të quajtur akoma dita e Shën Petkës dimërore, konsiderohet si përfundimi i periudhës së verës dhe i ciklit aktiv bujqësor.

Shën Petka është konsideruar si përkrahëse e lindjes dhe pjellorisë si tek njerëzit, ashtu dhe tek kafshët. Në këtë ditë për nder të saj bëhen kurbane dhe gatuhet bukë e posaçme riti. Shtëpia spërkatet me ujë të bekuar, buka e ritit kalohet me temjan dhe e gjithë familja i përkulet tre herë në shenjë nderimi. Pas kësaj gruaja më e moshuar e ngre bukën lartë, e përuron dhe e bekon atë dhe pas kësaj u jep nga një copë të gjithë pjesëtarëve të familjes.

Më shumë nga rubrika

Enë të gdhendura në mënyrë të shkëlqyer dhe statuja të punuara me imtësi - Tuma Kozareva zbulon sekretet e saj

Gjetjet nga gërmimet arkeologjike të tumës Kozareva u bënë një sensacion i vërtetë në vitin 2014, kur u prezantuan për herë të parë para publikut të gjerë. Ndër eksponatet e shkëlqyera dallohen amuletat e bëra nga kafka njerëzore, enë balte dhe vegla..

botuar më 24-12-01 10.10.PD
Foto: Pixabay, wikipedia.org;
kolazhi: Ivan Petrov

Ljuben Karavellovi dhe lufta e popullit shqiptar për pavarësi

Revolucionari i madh Ljuben Karavellov (1834-1879), shkrimtar dhe publicist i Rilindjes sonë, ka lënë një gjurmë të thellë në letërsinë bullgare si prozator, poet, fejtonist, kritik i letërsisë. Ljuben Karavelllovi ishte dhe udhëheqës i Lëvizjes Çlirimtare..

botuar më 24-11-28 7.00.PD

Një nip i perandorit Oktavian Avgust është rikrijuar ndoshta në statujën e parë nga Heraklea Sintika

Statuja e parë prej mermeri e zbuluar më 3 korrik në qytetin antik Heraklea Sinthika është ndoshta e nipit të perandorit romak Oktavian Avgust - Lucij, njoftoi udhëheqësi i gërmimeve, Prof. Ljudmill Vagalinski. “Nuk ka dyshim se statuja është nga..

botuar më 24-11-26 10.59.PD