Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

14 tetor: Nderojmë shenjtoren Paraskeva (Petka e Tërnovos)

СнимкаE përnderuara Paraskeva, është një nga shenjtoret më të dashura dhe të nderuara jo vetëm në Bullgari, por në të gjithë botën ortodokse. Shën Petka , e quajtur akoma Petka e Bullgarisë, ka lindur në qytetin Epivat në Detin e Mermertë gjatë shekullit të 11. KA jetuar një jetë modeste dhe të devotshme, kurse pas vdekjes, eshtrat e saj kthehen në simbol të luftës për ruajtjen e kulturës së krishterë nga asimilimi islamik.

Rritja e lavdisë së Shën Paraskevës pas vdekjes është lidhur me Mbretërinë Bullgare. Kur Perandoria Romake Lindore bie nën pushtetin e latinëve (pas vitit 1204), eshtrat e Përnderuarës Petka janë çuar nga Epivati në Tërnovo /qyteti i sotëm Veliko Tërnovo/. Kjo ka ndodhur në vitin 1238 gjatë kohës së Mbretit Ivan Asan II dhe Patriarkut Joakim. Këtu shenjtorja gëzon nderim të jashtëzakonshëm si mbrojtësja e kryeqytetit të atëhershëm bullgar dhe e gjithë mbretërisë. Këtu Patriku Evtimij ka shkruar jetëshkrimin e saj më frymëzues të shenjtores. Eshtrat e shenjta mbeten në qytetin Tërnovo deri në periudhën e rënies së kryeqytetit bullgar nën pushtetin osman gjatë vitit 1393. Më vonë, pas shtegtimeve të gjata në vitin 1641, eshtrat janë vendosur në katedralen e qytetit rumun Jash, ku gjenden dhe sot.

Festa për nder të Shën Petkës-të quajtur akoma dita e Shën Petkës dimërore, konsiderohet si përfundimi i periudhës së verës dhe i ciklit aktiv bujqësor.

Shën Petka është konsideruar si përkrahëse e lindjes dhe pjellorisë si tek njerëzit, ashtu dhe tek kafshët. Në këtë ditë për nder të saj bëhen kurbane dhe gatuhet bukë e posaçme riti. Shtëpia spërkatet me ujë të bekuar, buka e ritit kalohet me temjan dhe e gjithë familja i përkulet tre herë në shenjë nderimi. Pas kësaj gruaja më e moshuar e ngre bukën lartë, e përuron dhe e bekon atë dhe pas kësaj u jep nga një copë të gjithë pjesëtarëve të familjes.

Më shumë nga rubrika

Kartëmonedha e parë bullgare – pamja e përparme. Origjinali ruhet në Muzeun Rajonal të Historisë – Gabrovo.

Ekzemplari nr. 000001 – historia e ndërlikuar e kartëmonedhës së parë bullgare

Në Muzeun Historik Rajonal të Gabrovos është ekspozuar një “copë letër” modeste drejtkëndëshe me përmasa 10 me 15 cm. Kjo është kartëmonedha e parë bullgare – një njësi prej njëzet levash me numër serial 000001. Është shtypur më 1 gusht 1885 në Shën..

botuar më 25-08-01 7.00.PD

Një kullë trekëndore prej 1800 vitesh u zbulua pranë Sofjes

Fortesa Urviç përsëri zbulon sekretet e saj – këtë herë nga koha kur Sofja ka qenë Serdika romake. Një kullë trekëndore prej guri, e datuar nga fundi i shekullit të II, u zbulua nga arkeologët e rinj Dr. Filip Petrunov dhe Violina Kiriakova në ditët..

botuar më 25-07-26 8.00.PD
Monumenti në Petrova Niva në malin Stranxha për nder të heronjve të Kryengritjes së Ilindenit

Për vetëmohimin dhe shpengimin në Kryengritjen e Ilindenit

Ringjallja e shtetit bullgar pas pesë shekujsh sundimi osman është lidhur me Kryengritjen e Prillit të vitit 1876 dhe Organizatën e Brendshme Revolucionare të themeluar më parë nga Vasill Levski . Pas Traktatit të Berlinit të vitit 1878,..

botuar më 25-07-20 9.05.PD