Një legjendë lindi 60 vjet më parë. Atëherë për herë të parë një muzikë e padëgjuar jehoi mbi kreshtat e malit të Rodopeve. Tingëllimi i njëkohshëm i 100 gajdeve kaba “hodhi në erë” auditorin në Festivalin e Parë Folklorik Kombëtar "Rozhen", dhe orkestra e sapoformuar "100 kaba gajdet" u shpall "Mrekullia e Rodopeve". Viti ishte 1961. Njëqind gajdexhinjtë nga qyteti Smoljan, të mbledhur nga Apostoll Kisjov /1924-2007/ në formacionin unik, pushtuan zemrat dhe imagjinatën e dhjetëra mijëra njohësve të muzikës folklorike bullgare jo vetëm në vendin tonë, por edhe në mbarë botën!
Kur të fillojnë të tingëllojnë 100 veglat muzikore sikur koha ndalon. Gajdja është një instrument origjinal në folklorin bullgar, ndërsa gajdja kaba është tipike për Rodopet dhe paraqet me tingull pamjen e malit, me kreshtat e tij të bukura dhe fshatrat e vjetra të shpërndara me shtëpi prej guri. Fjala “kaba” është turke dhe do të thotë “i trashë”. Pikërisht këto janë karakteristikat e gajdes kaba. Zëri i saj është i trashë dhe... fisnik.
Tashmë gjashtë dekada 100 gajdet kaba nga Smoljani këndojnë në një zë, ndërsa instrumentistët e talentuar shpeshherë fitojnë çmimet e para në festivale folklorike ndërkombëtare. Nuk është e rastit se formacioni është përfshirë në Sistemin Kombëtar “Thesaret e Gjalla Njerëzore”, si pjesë e trashëgimisë jomateriale bullgare. Sot orkestra i zhvillon provat e saj në vatrën e kulturës në Smoljan “Orfeevi Gori – 1870” (“Pyjet e Orfeuut – 1870”) dhe pronëson me krenari certifikatën për markë të rezervuar dhe shenjën e dikasterit tonë të patentës.
Ndër përfaqësuesit më të njohur të formacionit “100 kaba gajdet” është dhe gajdexhi Hristo Topçiev nga lagja “Rajkovo” në qytetin Smoljan, i cili u bë i njohur për gajdet e tij më të vogla dhe më të mëdha në botë.
Orkestra “100 kaba gajdet” i ka dhe trashëguesit e vet. Kjo është Orkestra e fëmijëve gajdexhinj nga qyteti Devin, e krijuar në vitin e largët 1956 nga Apostoll Kisjov, që ta popullarizojë gajden e vjetër kaba.
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: 100kabagaidi.com
Një nga këngët më të bukura të përjetshme të Bullgarisë është "Perëndo, perëndo, o diell i ndritshëm". Besohet se ekziston si një melodi për të paktën pesë shekuj. Në vendin tonë kënga ka popullaritet me një tekst që mund të gjendet në përmbledhjen e..
Plovdiv Jazz Fest feston këtë vit ditëlindjen e tij të dhjetë me një program, verën dhe vjeshtën, ku marrin pjesë disa nga emrat më të mëdhenj të botës së xhazit. Edicioni i vjeshtës do të mbahet në qytetin e dytë më të madh në Bullgari - Plovdiv,..
Një nga violinistët më të mirë në botë dhe koncertmaster i Orkestrës Mbretërore Concertgebouw në Amsterdam, Vesko Eschkenazy është kthyer në atdhe, në vendlindjen e tij, Sofje. Rasti janë dy koncertet përmbyllëse të Turneut Kombëtar të projektit "Në..
Pop akustik me rrënjë në folklorin bullgar - kjo është muzika me të cilën jemi mësuar të lidhim dyshen Dimitër dhe Hristo. Ata janë Dimitër Atanasov dhe..
Për Plamen Bonev De La Bona, si interpretues dhe autor i muzikës, viti 2024 është plot dashuri. “Dua” titullohet kënga e tij e fundit, e cila i ka dhënë..