29 tetori u kushtohet bullgarëve të Besarabisë – atyre bashkatdhetarëve tanë, të cilët për shkak të fatit të tyre historik më shumë se 200 vjet jetojnë jashtë kufijve të Bullgarisë, në territorin e Ukrainës dhe Moldavisë. Por gjatë gjithë kësaj kohe ata nuk pushojnë së ëndërruari për të, ruajnë dhe përcjellin brez pas brezi dashurinë për atdheun stërgjyshorë, devotshmërinë për historinë, traditat dhe gjuhën e tij.
Historia e përkushtimit të 29 tetorit bullgarëve të Besarabisë daton në vitin 1938, kujton në faqen e saj Shoqata Kulturore dhe Arsimore për Marrëdhëniet me Bullgarët Besarabianë dhe Taurianë “Rodoljubec”.
“Pasardhësit e bullgarëve të kthyer nga Besarabia, Tavria dhe Krimeja të dikurshme pas Çlirimit, u mblodhën për të shënuar 100 vjetorin e shenjtërimit të kishës madhështore “Shpërfytyrimi i Shenjtë” në Bollgrad. Botuan të vetmin numër të gazetës “Besarabia Bullgare” me kujtimet e ndërtimit të tempullit me punën dhe donacionet e bullgarëve nga e gjithë “kolonia”, siç i quanin atëherë dhjetëra fshatrat bullgare në Stepa Buxhashka. Ish nxënës të Gjimnazit bullgar të Bollgaradit shkruan për mësuesit, avokatët, mjekët, ushtarakët, të cilët krijuan një emër në Bullgari, treguan për drithërimin e prindërve të cilët i çuan fëmijët e vegjël në Atdhe, i cili pret mbështetjen e tyre bijore. Në gazetën “Besarabia Bullgare” u botua edhe thirrja e zjarrtë “Për ata që e ruajtën shpirtin”. Pikërisht në këtë apel u propozua që 29 tetori (16 tetori stil të vjetër) të shpallet Dita e Bullgarëve të Besarabisë”.
Sot lidhjet e bullgarëve të Besarabisë me atdheun stërgjyshorë janë jashtëzakonisht aktive. Shumë prej tyre zgjedhin të mësojnë në shkollat e larta bullgare dhe kërkojnë realizim në Bullgari.Bullgarët e Besarabisë flasin një gjuhë interesante të ruajtur nga 200 vjet më parë – është kategorik etnografi Galin Georgiev. “Ata duhet të përvetësojnë edhe normën letrare, sepse kur të rinjtë vijnë këtu si studentë, i quajnë bullgarë rusë, sepse artikulimi i të rinjve është sipas mënyrës ruse. Në disa familje gjuha është shumë mirë të ruajtur, në të tjerë jo aq. Ata përvetësuan disa fjalë ruse dhe moldaviane, por thellë në shpirt mbeten bullgarë.”
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Në këtë ditë, 90 vjet më parë, u bë shenjtërimi i i Monumentit të Lirisë në malin e Shipkës. Ai u ngrit në kujtim të heronjve të vrarë në këtë vend gjatë Betejës së Shipkës, rreth së cilës në verën e vitit 1877 u zhvilluan betejat vendimtare për..
“Ka shumë vende në trojet bullgare që ruajnë kujtimin e luftërave për çlirimin kombëtar, por lavdia e Epopesë së Shipkës mbetet e patejkalueshme. Kështu shkroi presidenti Rumen Radev në faqen e tij në Facebook me rastin e 147-vjetorit të Epopesë së..
Ekspozita “Gruaja me shumë fytyra” me fotografi bardh e zi hapet me rastin e 90-vjetorit të aktores së madhe Tatjana Llollova. Fotot do të ekspozohen në Lulishten e Qytetit përballë Teatrit Kombëtar “Ivan Vazov”. “Tatjana pëlqente të luante. Po..
Katedralja Patriarkale “Shën Aleksandër Nevski” kremton sot festën e saj. Tempulli i shenjtë, simboli i kryeqytetit bullgar, është një tempull monument, i..
Pjesërisht me re