Historia e Ditës së Enjos (Enjovden) është si një përrallë e bukur, e cila ka bashkuar fuqinë mrekullibërëse të bimëve, rininë dhe bukurinë që e shoqërojnë festën. Një përrallë të cilës i rikthehemi me kënaqësi çdo vit më 24 qershor, ua tregojmë fëmijëve tanë për të rrënjosur në shpirtin e tyre respektin për mençurinë dhe traditat. Nuk është sekret që ritualet e festës së Ditës së Enjos kryhen ende nga shumë bullgarë. Zakonisht këta janë mjekë bimorë, adhurues të mjekësisë bimore, gra dhe vajza të reja nga grupet folklorike, siç ka në çdo fshat bullgar dhe në shumë qytete. Ata dalin në natyrë në mëngjes herët, para lindjes së diellit.
Thuhet se në këtë kohë barërat kanë fuqinë më të madhe shëruese, sepse natën para festës hapet qielli, yjet zbresin në tokë dhe i magjepsin barërat dhe lulet. Ujërat janë gjithashtu shërues, sepse dielli, i cili ka përfunduar rrugën për në verë, lahet dhe kthehet prapa - drejt dimrit. Prandaj, është mirë të rrotulloheni disa herë në barin e vesës ose të laheni në një lumë ose liqen.
Legjenda thotë se kur Zoti e krijoi njeriun nga balta, e la në diell që të thahej. Ai vendosi të pushonte, por ishte i lodhur dhe e zuri gjumi. Djalli erdhi dhe e goditi njeriun me gisht, duke e mbuluar trupin me shumë vrima. Duke е parë këtë, Zoti mblodhi bar dhe mbylli çdo vrimë me të. Më pas ai i bekoi barishtet që të bëheshin barëra medicinale. Zoti humbi vetëm një vrimë dhe prej andej sëmundjet filluan të zvarriten dhe të dëmtojnë njerëzit. Prandaj populli ynë beson se origjina e bimëve lidhet me betejën e përjetshme mes së mirës dhe së keqes, mes Zotit dhe djallit.
Në të njëjtën datë - 24 qershor, Kisha Ortodokse feston lindjen e Shën Gjon Pagëzorit.
Sipas traditës, në rrugë dhe gjatë mbledhjes së barishteve këndohen këngë të veçanta. Ato dëgjohen edhe sot gjatë restaurimeve të zakonit, që organizohen në të gjithë vendin. Kësaj feste i kushtohen edhe këngët bashkëkohore të autorit në stilin folklorik. E tillë është kënga “Dita e Enjos” e motrave Iva dhe Eva Valentinovi.
“E përkthyer nga dialekti i Graovos, kjo këngë tregon: “U ngritën herët në agim, vajza e nuse të reja” “Vishnin këmisha të bardha, shkelnin livadhe të harlisura dhe rrokulliseshin në vesë... ”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: pixabay, arkiv
90 pjesëmarrës, që përfaqësonin 57 ansamble folklorike bullgare nga Evropa dhe Amerika e Veriut, u mblodhën në Sofje për takimin e tyre të katërt krijues-seminar. Ai kaloi jashtëzakonisht në mënyrë konstruktive, me punëtori dhe ligjërues të dobishëm, por..
Historia e fshatit Gostilja është njëkohësisht një udhëtim nëpër kohë dhe një takim me një komunitet të vogël katolik që arriti, pavarësisht ndryshimeve të historisë, të ruajë identitetin dhe besimin e tij. Fshati ndodhet në Bullgarinë..
“Folklori është një nevojë për njeriun dhe kjo nevojë ndoshta nuk do të zhduket kaq lehtë”, është e bindur doc. dr. Natalija Rashkova – etnologe dhe folkloriste, pedagoge universitare dhe studiuese me kontribut të dalluar në kërkimin e folklorit..
Vranësira të dendura
Mjegull
Pjesërisht me re
Vranësira