Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Temë nga radio rrjeti evropian "Euranet plus"

Për sa kohë do t'i lëvizim akrepat e orës dy herë në vit?

Vendi që mban presidencën e rradhës të BE-së mund të rinovojë debatet mbi këtë temë nëse e bën atë prioritet

Foto: BGNES

Që në vitin 2018, Komisioni Evropian propozoi t'i jepej fund ndryshimit të orës verore dhe astronomike, duke marrë parasysh vullnetin e 4.6 milionë qytetarëve evropianë që morën pjesë në një sondazh për këtë temë. Komisioni për këtë vendim mori mbështetje edhe në Parlamentin Europian, ku me 410 vota “pro”, 192 vota “kundër” dhe 51 vota “abstenim”, u pranua se vendet që do të preferojnë të ruajnë orën standarde (dimërore) mund të ndryshojnë orën për herë të fundit të dielën e fundit të tetorit të  vitit 2021. Megjithatë, në praktikë, kjo nuk ndodhi.

Në fund të tetorit, edhe një herë i kthyem akrepat një orë pas për të kaluar në orën dimërore. Në fakt, 48% e bullgarëve preferojnë që vendi ynë të qëndrojë me këtë orë gjatë gjithë vitit, dhe 32% ndihen më mirë gjatë verës - sipas një sondazhi sociologjik të vitit 2018 i bërë nga agjencia Exakta. Për orën e dimrit votojnë personat mbi 59 vjeç dhe ata që jetojnë në fshat. Ora e ditës preferohet nga banorët e kryeqytetit dhe qytetete mëdha.

Çdo vend anëtar i BE-së pritet të vendosë vetë se cilënorëpreferon. Por derisa të ndodhë kjo, të paktën tani për tani, ne bullgarët dhe evropianët e tjerë vazhdojmë ta ndrojmë orën dy herë në vit.

“Pasojat e ndryshimit të orës mbi ekonomi nuk janë aq të rëndësishme sa ato mbi shëndetin e njerëzve. Problemet kardiovaskulare rriten kur ndryshon ora, 40-45% e qytetarëve evropianë vuajnë nga pagjumësia pas ndryshimit të orës dhe u duhet një muaj për t'u përshtatur me orën e re - vëren eurodeputeti i PPE GERB Emill Radev. - Përshtatja me orën e re ndikon edhe në produktivitetin e punës së njerëzve. E gjithë kjo na çon drejt përfundimit se duhet të rimendojmë ndryshimin e orës, pasi përfitimet janë shumë më pak sesa dëmet e mundshme. Kur bëhet fjalë për shëndetin, ne nuk mund dhe nuk duhet të bëjmë asnjë kompromis”.

Në të vërtetë, pasojat që pëson trupi i njeriut kur ndryshon ora dy herë në vit janë të shumta, ku lodhja dhe mungesa e gjumit janë manifestimet më të shpeshta të tyre. Kardiologët pohojnë se me ndryshimin e motit rritet edhe numri i infarkteve dhe pagjumësia është një nga shkaktarët kryesorë të tyre. Mungesa kronike e gjumit gjithashtu çon në shtim në peshë dhe sëmundje kardiovaskulare. Ndryshimi i orës prish ritmin bazë biologjik të trupit. Kjo prek të gjithë njerëzit, por më së shumti prek ata me sëmundje kardiovaskulare dhe sëmundje të tjera, tek të cilët marrja e ilaçeve në orare fikse të ditësështë thelbësore.

"Ka njerëz që janë më të prirur ndaj të ashtuquajturit çrregullim emocional sezonal (prirje për depresion) pikërisht në ndryshimin e stinëve dhe kalimin në orën e dimrit, sepse rrezet e diellit janë të lidhura drejtpërdrejt me hormonin e lumturisë - serotoninën, dhe në dimërështë më i kufizuar - theksoi neurologja Dr. Diana Deçovska me rastin e kthimit e orës së dimrit. - Në momente të tilla, më së shpeshti nuk kemi humor, energji dhe nuk ndihemi të gatshëm për të kryer detyrat tona të përditshme. Ky lloj depresioni shpesh shkakton një dëshirë të pakontrollueshme për ushqim, domethënë, sjell edhe obezitet dhe rreziqet që lidhen me të”, shpjegoi për BTA Dr. Deçovska.

Dieta ushqimore e shëndetshme, hidratimi i trupit, gjumi i mirë, aktiviteti fizik dhe nëse është e mundur, më shumë kohë në diell do të na ndihmojnë të përballojmë më lehtë ndryshimin e orës. Në përgjithësi, është mirë që një javë para ndryshimit të orës të fillojmë të flemë rreth gjysmë ore më herët, në mënyrë që të kalojmë pa probleme periudhën e përshtatjes, këshillojnë neurologët.


Ndryshimi i orës ka gjithashtu historinë e tij interesante. Ideja lindi nga PresidentiBenjamin Franklin, një nga krijuesit e Kushtetutës së SHBA-së. Që në vitin 1784, ai i shkeuan një letër redaktorit të gazetës "Paris Journal" dhe sugjeron që parisienët të ngrihen dhe përkatësisht të shkojnë në shtrat më herët, duke lëvizur akrepat e orës. Ideja u bë fakt më shumë se 100 vjet më vonë, ndërsa shteti evropian, që e aplikoi për herë të parë nuk ishte Franca, por Gjermania në vitin 1916, me qëllim që të reduktonte përdorimin e qymyrit për ngrohje dhe ta ridrejtonte atë në prodhimin e armëve, për shkak të Luftës së Parë Botërore që vazhdonte e ashpër.

A do të bëhet fakt i kryer ndryshimi i orës dhe nëse po, kur këtë pritet ta marrim vesh. Për të vazhduar diskutimet mbi këtë temë brenda BE-së, ajo duhet të vihet në rendin e ditës nga vendi që mban presidencën e rradhësnë Këshillin e BE-së. Debati i fundit për këtë çështje është bërë në gjysmën e dytë të vitit 2019, gjatë Presidencës Finlandeze.

Përgatiti në shqip: Kostandina Bello

Foto: BGNES, emilradev.com, EPA/BGNES




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Bullgaria është e para në BE që realizoi inteligjencën artificiale të nivelit të lartë në gjuhën e saj

Shteti ynë bëhet vendi i parë në BE që ka inteligjencë artificiale në një nivel të lartë teknologjik në gjuhën e tij, krijuar nga një organizatë shkencore me financim shtetëror. Inteligjenca artificiale e gjeneratës së re, e krijuar për të punuar në..

botuar më 24-11-20 2.59.MD
Ursula von der Leyen

Ekipi i ri i Ursula von der Leyen: a do të arrihet një "marrëveshje paketë" për të miratuar të gjithë komisionerët e BE-së

Eurodeputetët dëgjuan 26 kandidatët për komisionerë në Komisionin e ri të Ursula von der Leyen në komisionet përkatëse. Megjithatë, përfundimi i procedurës nuk çoi në një marrëveshje mes forcave politike për Komisionin e ardhshëm Evropian dhe ambicia është..

botuar më 24-11-20 9.20.PD
Prof. asoc. Spas Tashev

Rajonet ku jetojnë bullgarë në Shqipëri është e nevojshme të kenë autonomi administrative

Minoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..

botuar më 24-11-19 7.30.PD