Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Shën Nikolla Çudibërësi – rregulli i besimit dhe prototipi i Plakut të Krishtlindjes

Foto: BGNES

Nëse pyetni një fëmijë se ku ka lindur Plaku i Krishtlindjes, me siguri do të dëgjoni përgjigjen: “Në Lapland” (ose: “Në Polin e Veriut!”). Në fakt, edhe disa të rritur nuk e dinë se imazhi i plakut të mirë lindi shekuj më parë dhe lidhet me Shën Nikolla Mrekullibërësin, i quajtur kështu për shkak të mrekullive të shumta që kreu jo vetëm gjatë jetës së tij, por edhe pasi u largua nga kjo botë.

E nderojmë kujtimin e Shën Nikollas më 6 dhjetor, si dhe më 9 maj, kur lipsanet e tij u transferuan nga qyteti Mir i Azisë së Vogël në qytetin e Barit të Italisë. Në Ortodoksi, atij i kushtohet edhe çdo të enjte.

Kisha „Shën Nikolla“ në qytetin turk Demre (në lashtësi Mir ose Mira)

“Rregull i besimit dhe model i butësisë, mësues i mirësisë...” është emri i shenjtorit në troparin e interpretuar për nder të tij.

Një nga historitë më të njohura të përshkruara në jetëshkrimin e Shën Nikollas është fitorja e tij e mrekullueshme mbi stuhinë e detit, të cilën e zbuti me lutjet e tij. Ai ringjalli gjithashtu një nga marinarët e lënduar nga stuhia, për të cilin të gjithë menduan se kishte vdekur.

Në përrallat folklorike, ky moment i jetës pasurohet me simbole dhe personazhe karakteristike për përfytyrimet popullore. Sipas tyre, gjatë stuhisë, dyshemeja prej druri e anijes u dëmtua dhe uji filloi të hyjë nga çarja. Shën Nikolla mori një peshk nga deti dhe mbylli vrimën me të. Kështu ai shpëtoi jetën e të gjithëve. Kjo histori shpjegon pse peshku duhet të përgatitet në festën e tij. Në traditën bullgare, ky është domosdoshmërish një krap i mbushur.

Ka shumë këngë dhe legjenda popullore që zbulojnë imazhin e shenjtorit me krahë të artë që ndihmon njerëzit në vështirësi. Ai ka një vend nderi ndër shenjtorët e tjerë. Në kolendrat ka një subjekt, në të cilin Shën Nikolla ulet në një fron të artë dhe shenjtorët e tjerë qëndrojnë pranë. Pema e mrekullueshme rritet, një simbol i pemës së jetës. Degët e saj janë në qiellin e kaltër, dhe rrënjët e saj janë në Danubin e bardhë, nën pemë - një tryezë e ndershme. Në tryezë ka një vedër me verë të kuqe, në verë - një gotë argjendi.

Si nderimi i Shën Nikollas krijon imazhin kaq të njohur të Plakut të Krishtlindjes?

Thënë shkurtimisht kjo ndodhi në fillim të shekullit të XVII kur emigrantët holandezë në Amerikën Veriore themeluan koloninë Nju Amsterdam (sot Nju Jork). Ndër zakonet që sollën nga vendlindja ishte edhe shkëmbimi i dhuratave në ditën e shenjtorit. Në gjuhën e tyre quhet Sinter Klaas, në anglisht është Shën Nikolla, i cili më vonë u bë Santa Claus - bujar dhe i mirë, siç dëshmon jetëshkrimi i Mrekullibërësit.

Populli ynë nderon Shën Nikollën Çudibërësin si shenjtori mbrojtës i peshkatarëve dhe marinarëve, por edhe i tregtarëve, mullixhinjve dhe gjuetarëve. Në këtë ditë festojnë të gjithë ata që mbajnë emrin Nikolla, Nikollaj, Nikollina, si dhe peshkatarët, oficerët e marinës, bankierët dhe tregtarët.

Gëzuar festën!

Përpilues: Allbena Bezovska

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

Foto: BGNES




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Organizata “Karin Dom” ndan çmime në emër të bamirësit të saj Ivan Stançov

Për të tretin vit radhazi, fondacioni “Karin Dom” – Varna po organizon iniciativën bamirëse “Çmimet Ivan Stançov” në kujtim të diplomatit bullgar dhe themeluesit të organizatës – ambasadorit Ivan Stançov, njoftoi organizata civile. Më 23 tetor do..

botuar më 25-10-23 5.05.PD

Qyteti Vidin feston Ditën e Shpirtit me një festival të ri kulturor

Nga 22 deri më 28 tetor, qyteti i Vidinit shndërrohet në një skenë të artit, krijimtarisë dhe frymëzimit, për të nderuar Festën Shpirtërore të qytetit – Ditën e Shën Dhimitrit (Dimitrovden). Programi i pasur i festivalit të ri “Ditët e Tetorit..

botuar më 25-10-22 6.10.PD

Shën Joan Rillski – mrekullibërësi nga shkretëtira e Rillës

Më 19 tetor nderojmë kujtimin e mbrojtësit qiellor të Bullgarisë – Shën Joan Rillski, Çudibërësi. Ai është themeluesi i Manastirit të Shenjtë të Rillës – qendra më e madhe dhe me ndikimin më të madh shpirtëror në Bullgari.  Mendohet se Joan Rillski..

botuar më 25-10-19 6.05.PD