Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Shën Nikolla Çudibërësi – rregulli i besimit dhe prototipi i Plakut të Krishtlindjes

Foto: BGNES

Nëse pyetni një fëmijë se ku ka lindur Plaku i Krishtlindjes, me siguri do të dëgjoni përgjigjen: “Në Lapland” (ose: “Në Polin e Veriut!”). Në fakt, edhe disa të rritur nuk e dinë se imazhi i plakut të mirë lindi shekuj më parë dhe lidhet me Shën Nikolla Mrekullibërësin, i quajtur kështu për shkak të mrekullive të shumta që kreu jo vetëm gjatë jetës së tij, por edhe pasi u largua nga kjo botë.

E nderojmë kujtimin e Shën Nikollas më 6 dhjetor, si dhe më 9 maj, kur lipsanet e tij u transferuan nga qyteti Mir i Azisë së Vogël në qytetin e Barit të Italisë. Në Ortodoksi, atij i kushtohet edhe çdo të enjte.

Kisha „Shën Nikolla“ në qytetin turk Demre (në lashtësi Mir ose Mira)

“Rregull i besimit dhe model i butësisë, mësues i mirësisë...” është emri i shenjtorit në troparin e interpretuar për nder të tij.

Një nga historitë më të njohura të përshkruara në jetëshkrimin e Shën Nikollas është fitorja e tij e mrekullueshme mbi stuhinë e detit, të cilën e zbuti me lutjet e tij. Ai ringjalli gjithashtu një nga marinarët e lënduar nga stuhia, për të cilin të gjithë menduan se kishte vdekur.

Në përrallat folklorike, ky moment i jetës pasurohet me simbole dhe personazhe karakteristike për përfytyrimet popullore. Sipas tyre, gjatë stuhisë, dyshemeja prej druri e anijes u dëmtua dhe uji filloi të hyjë nga çarja. Shën Nikolla mori një peshk nga deti dhe mbylli vrimën me të. Kështu ai shpëtoi jetën e të gjithëve. Kjo histori shpjegon pse peshku duhet të përgatitet në festën e tij. Në traditën bullgare, ky është domosdoshmërish një krap i mbushur.

Ka shumë këngë dhe legjenda popullore që zbulojnë imazhin e shenjtorit me krahë të artë që ndihmon njerëzit në vështirësi. Ai ka një vend nderi ndër shenjtorët e tjerë. Në kolendrat ka një subjekt, në të cilin Shën Nikolla ulet në një fron të artë dhe shenjtorët e tjerë qëndrojnë pranë. Pema e mrekullueshme rritet, një simbol i pemës së jetës. Degët e saj janë në qiellin e kaltër, dhe rrënjët e saj janë në Danubin e bardhë, nën pemë - një tryezë e ndershme. Në tryezë ka një vedër me verë të kuqe, në verë - një gotë argjendi.

Si nderimi i Shën Nikollas krijon imazhin kaq të njohur të Plakut të Krishtlindjes?

Thënë shkurtimisht kjo ndodhi në fillim të shekullit të XVII kur emigrantët holandezë në Amerikën Veriore themeluan koloninë Nju Amsterdam (sot Nju Jork). Ndër zakonet që sollën nga vendlindja ishte edhe shkëmbimi i dhuratave në ditën e shenjtorit. Në gjuhën e tyre quhet Sinter Klaas, në anglisht është Shën Nikolla, i cili më vonë u bë Santa Claus - bujar dhe i mirë, siç dëshmon jetëshkrimi i Mrekullibërësit.

Populli ynë nderon Shën Nikollën Çudibërësin si shenjtori mbrojtës i peshkatarëve dhe marinarëve, por edhe i tregtarëve, mullixhinjve dhe gjuetarëve. Në këtë ditë festojnë të gjithë ata që mbajnë emrin Nikolla, Nikollaj, Nikollina, si dhe peshkatarët, oficerët e marinës, bankierët dhe tregtarët.

Gëzuar festën!

Përpilues: Allbena Bezovska

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

Foto: BGNES




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Më 3 mars, Bullgaria feston Lirinë

Më 3 mars festojmë 147 vjetorin e Çlirimit të Bullgarisë pas pesë shekujve të sundimit osman. Kjo ditë u shpall festë kombëtare në vitin 1990 me vendim të Kuvendit Popullor. Traktati i Shën Stefanit midis Rusisë dhe Perandorisë Osmane, i..

botuar më 25-03-03 6.05.PD

Të Lidhurit e Djathit përgatitin besimtarët për kreshmën dhe pendimin

Është e Diela e të Lidhurit të Djathit . Sipas traditës ortodokse, dita kremtohet çdo vit në prag të Kreshmës së Madhe, kur të krishterët falin njëri-tjetrin. Kjo është dita e fundit para kreshmës, në të cilën besimtarët mund të konsumojnë bulmetra..

botuar më 25-03-02 6.10.PD

Të krishterët ortodoksë në Bullgari kremtojnë Ditën e Shpirtrave

Dita e Shpirtrave, ose Dita e të Vdekurve, është një ditë e rëndësishme për shumë të krishterë. Në këtë ditë kujtojmë të afërmit dhe të dashurit e ndjerë. Kjo është e para nga tre Ditët e Shpirtrave të vitit, e cila është quajtur nga populli..

botuar më 25-02-22 5.30.PD