Ndër bullgarët në Romë, Prof.dr. Ivan Ivanov njihet si At Ivan ose Padre Xhovani. Profesori e ndan kohën e tij mes Sofjes, ku është pedagog në Fakultetin Teologjik të Universitetit të Sofjes, dhe Qytetit të Përjetshëm, ku udhëheq shërbimet në të ashtuquajturën kishë bullgare. Mirëpo, në praktikë Bullgaria nuk ka kishën e saj në kryeqytetin italian, prandaj shërbesat kryhen në kishën e ofruar nga Vatikani - "San Paolo alla Regola" që ngrihet në qendrën historike të Romës, pranë lumit Tibër.
Shërbimet ortodokse mbahen në kishën katolike sipas grafikut në ditë të caktuara të muajit, si dhe në festat tona të mëdha fetare. Vetë kisha është një nga më interesantet në Romë. Shën Apostulli Pali jetonte në këtë vend 2 mijë vjet më parë. Nga këtu ai u mor për t'i prerë kokën për predikimin e besimit të krishterë. Më vonë, të krishterët ndërtuan një kishë të vogël në të njëjtin vend, dhe më pas u ngrit një tempull për nder të shenjtorit. Megjithatë, për momentin, ndërtesa është duke u rinovuar dhe shërbimet po kryhen në kishën fqinje "Santa Maria in Monticelli", e cila daton në shekullin e XI-të, mësojmë nga At Ivan, i cili kryeson Bashkësia Kishtare Bullgare "Shën Shtatë Shenjtorët" në Romë. Dhe me shume:
"Kur shërbejmë, pastrojmë altarët dhe rregullojmë të gjithë elementët kishtarë të nevojshëm për liturgjinë ortodokse. Ne sjellim ikonat tona, enët e shenjta dhe mbulesa tavoline. Veshim altarët, bëjmë gjithçka në stilin tonë ortodoks. Më pas pastrojmë, heqim të gjitha elementët ortodoks dhe i marrim me vete për shërbimin tjetër. Kjo ka një efekt shumë edukativ dhe të devotshëm për bullgarët, pasi ata kanë mësuar të vijnë të më ndihmojnë. Ata kujdesen për rregullimin e mbulesave, tashmë dinë se ku të vendosin ikonat. Ata nuk vijnë vetëm si turistë. Kjo krijon një qëndrim tjetër te ta. Njerëzit thonë: "Ne vijmë të rregullojmë kishën për liturgjinë"."
At Ivan udhëton në misione dhe jashtë Romës për të udhëhequr shërbimet në qytete të tjera me një popullsi bullgare në jug të kryeqytetit italian. "Bullgarët mblidhen për ndonjë festë dhe thërrasin priftin. Prandaj, ne mbajmë librat e shenjtë dhe të gjitha enët dhe elementët e nevojshëm të rëndësishëm për shërbimin në makinën me të cilën udhëtojmë", shpjegon At Ivan dhe shton:
“Interesante është se bullgarët, që mbajnë ikona në shtëpinë e tyre i sjellin dhe i rregullojnë atyre në kishë për shërbimet. Kjo është një traditë që para se të bëhesha misionar në Itali, e kam hasur rrallë në Bullgari. Tek ne njerëzit shkojnë në tempull për shërbim dhe nuk sjellin asgjë. Dhe këtu, veçanërisht gratë besimtare më të moshuara, i mbajnë ikonat e tyre në mbulesa tavoline të qëndisura me ojna bullgare dhe i sjellin në liturgjitë tona. Ata i rregullojnë si një altar. Njerëzit e mbajë besimin në këtë mënyrë, në heshtje dhe modesti. Kjo është pjesë e devotshmërisë bullgare jashtë vendit.”
Kujdesi për komunitetin tonë kishtar në Itali nuk ka të bëjë vetëm me kënaqjen e nevojave shpirtërore të njerëzve. “Ata duhet ta ndiejnë kishën si familje, jo aq për të demonstruar zyrtarisht përkatësinë e tyre fetare, por të ndihen si në shtëpinë e tyre mes njerëzve të dashur”, thotë At Ivan dhe shton:
“Shumë herë bullgarët duhet të konsultohen me klerikët thjesht si një person më i mençur. Madje ndonjëherë, nëse është e nevojshme, i ndihmojmë të plotësojnë një dokument në italisht ose i mbështesim në mënyra të ndryshme, i referojmë te një avokat ose një mjek. Prandaj kemi edhe një faqe në Facebook, ku të gjithë mund të na shkruajnë në raste të ndryshme, jo vetëm fetare, por edhe pyetje të karakterit personal” - tha në përfundim për Radio Bullgarinë At Ivan.
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova
Foto: Veneta Nikollova, facebook.com/C.O.B.Roma
Minoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në..