Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Në Bullgari, 26 marsi është Dita e Trakisë

7
Foto: BTA

26 Marsi është Dita e Trakisë – kështu data është e regjistruar në kalendarin zyrtar bullgar në vitin 2006, por festohej disa dekada më parë. Në këtë datë të vitit 1913, ushtria bullgare pushtoi Kështjellën e Edrenesë të konsideruar në atë kohë "të papushtueshme". Disfata e detyroi Perandorinë Osmane të nënshkruante Traktatin e Paqes të Londrës, duke ua dorëzuar zotërimet e saj ballkanike vendeve fitimtare të Bashkimit Ballkanik.

Oficerë dhe ushtarë nga Ushtria e Dytë Bullgare pushtojnë Kështjellën e Edrenesë

Në qershor filloi Lufta е Dytë Ballkanike. Ushtria bullgare po luftonte me Greqinë dhe Serbinë për territoret e diskutueshme në Maqedoni dhe me Rumaninë për Dobruxhën Jugore. Duke përfituar nga kjo, ushtria osmane shkeli kufirin përgjatë vijës Media - Enos, pushtoi Trakinë e Edrenesë dhe dëboi me dhunë popullsinë bullgare.

Për popullsinë e Trakisë, data 26 Mars është simbol i luftës për liri dhe i gatishmërisë për vetëmohim, një ditë për lavdërimin e heronjve të rënë, por edhe një ditë përkujtimore për të bërë homazhe për viktimat që vdiqën për realizimin e idealit kombëtar, theksojnë nga Bashkimi i Shoqërive Trake në Bullgari - një organizatë që bashkon në radhët e saj pasardhës të bullgarëve trakë.

Monumenti Portal i Regjimentit të Tetë Bregdetar

Varna është një nga qytetet ku Dita e Trakisë dhe 111 vjet nga pushtimi i Kalasë së Edrenesë nga ushtria bullgare gjatë Luftës Ballkanike të viteve 1912-1913 festohet solemnisht përballë Monument Portal të Regjimentit të Tetë Bregdetar.

“Valët kryesore të refugjatëve ishin pas Luftës Çlirimtare Ruso-Turke (1878), pas Kryengritjes së Ilindenit (1903) dhe veçanërisht pas Luftës Ballkanike (1912-1913) kur bullgarët trakë u falimentuan gjë pas së cilës u bë edhe debullgarizimi i Trakisë Lindore dhe Perëndimore. Më shumë se 350 000 bullgarë u detyruan të linin vendlindjet e tyre dhe të shkonin në Nënën Bullgari - kujton Rumjana Vëllçeva, kryetarja e Shoqatës Trake të Varnës, “Kapiten Petko Vojvoda”. - Një pjesë e tyre u vendosën në qytetin Varna dhe në rajon. Është e vështirë të thuhet se sa janë për momentin, por nëse kthehemi në vite, ndoshta më shumë se 20 mijë janë në flukset e ndryshme që erdhën në Varna. Pasardhësit janë tepër më shumë në kohën e tanishme. Prandaj, vërejmë me krenari të veçantë se pamja bullgare e Varnës përcaktohet edhe nga ardhja e refugjatëve trakë, kryesisht nga Trakia Lindore, por ka edhe nga Trakia e Egjeut. Për të mos folur për kontributin e pasardhësve të refugjatëve trakë në rritjen dhe ndërtimin e kryeqytetit tonë detar.”

Monumenti i Epopesë së Edrenesë në Sofje

Kur në bazë të Traktatit të Njoit, në vitin 1919, Fuqitë e Mëdha shkëputën nga harta e vendit tonë Trakinë e Egjeut dhe Trakinë Lindore dhe Krahinat Perëndimore, të populluara kryesisht me bullgarë, në Bullgari erdhën qindra mijëra refugjatë. Traktati ishte një katastrofë, sepse jo vetëm që e copëtonte territorin bullgar, por edhe e dështonte vendin tonë ekonomikisht. Si dëshmitar të heshtur të ngjarjeve në trojet trake kanë mbetur dhjetëra tempuj të krishterë, të cilët vazhdojnë të ruajnë historinë dhe besimin e të paraardhësve tanë.


Përpilues: Elena Karkallanova /sipas intervistës së realizuar nga Mariela Dimitrova, BNR-Varna/

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova

Fotot: BTA, BGNES, Muzeu Historik Ushtarak Kombëtar, arkiv




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Një kullë trekëndore prej 1800 vitesh u zbulua pranë Sofjes

Fortesa Urviç përsëri zbulon sekretet e saj – këtë herë nga koha kur Sofja ka qenë Serdika romake. Një kullë trekëndore prej guri, e datuar nga fundi i shekullit të II, u zbulua nga arkeologët e rinj Dr. Filip Petrunov dhe Violina Kiriakova në ditët..

botuar më 25-07-26 8.00.PD
Monumenti në Petrova Niva në malin Stranxha për nder të heronjve të Kryengritjes së Ilindenit

Për vetëmohimin dhe shpengimin në Kryengritjen e Ilindenit

Ringjallja e shtetit bullgar pas pesë shekujsh sundimi osman është lidhur me Kryengritjen e Prillit të vitit 1876 dhe Organizatën e Brendshme Revolucionare të themeluar më parë nga Vasill Levski . Pas Traktatit të Berlinit të vitit 1878,..

botuar më 25-07-20 9.05.PD

Arkeologët zbulojnë sekretet e Gjirit Taukliman

Përfunduan kërkimet arkeologjike nënujore në Gjirin Taukliman (i njohur edhe si Gjiri i Shpendëve), i cili ndodhet rreth 6 km në verilindje të Kepit Kaliakra. Në rrethinat e tij u lokalizuan dhjetëra objekte arkeologjike me vlerë të madhe historike:..

botuar më 25-07-14 11.18.PD