Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Eksponate të çmuara tregojnë për Bashkimin, të shpallur 140 vjet më parë në Plovdiv

Muzeu Historik i qytetit ekspozon një thesar dokumentar – gazetën "Borba", në të cilën Zahari Stojanov propagandon idenë e bashkimit

Foto: Muzeu Historik Rajonal - Plovdiv

Ishte viti 1883. Sipas projektit të arkitektit Pietro Montani, në qytetin Plovdiv fillon ndërtimi i godinës së Kuvendit Krahinor të Rumelisë Lindore – një provincë autonome bullgare brenda Perandorisë Osmane, një nga pjesët e Bullgarisë së copëtuar pas Kongresit të Berlinit më 1878. Për mbledhjet e deputetëve ishte parashikuar një sallë e gjerë parlamentare, ndërsa pjesët anësorë ishin destinuar për punën e administratës. Më 6 shtator 1885, megjithatë, shpallet Bashkimi i Rumelisë Lindore me Principatën e Bullgarisë dhe, pasi kryeqyteti i shtetit bullgar të bashkuar bëhet Sofja, godina nuk përdoret më për qëllimin fillestar. Në mars të vitit pasues, në institucionin më të rëndësishëm kulturor të qytetit krijohet Biblioteka Kombëtare e Plovdivit dhe një muze. Pamja autentike e godinës është ruajtur deri më sot dhe ajo vazhdon të jetë një nga qendrat kulturore të Plovdivit.



Pikërisht atje, më 1985, me rastin e kremtimeve për 100-vjetorin e ngjarjes historike, hapet ekspozita "Bashkimi i Bullgarisë nga viti 1885". Ajo përfshin periudhën nga nënshkrimi i Traktatit të Berlinit më 1878, i cili copëton tokat e banuara nga bullgarët, deri në Luftën Serbo-Bullgare të vitit 1885.

"Ekspozita fillon me një kopje të një tabloje nga piktori gjerman, mjeshtri i zhanrit historik Anton von Werner, i cili rikrijon pjesëmarrësit në Kongresin e Berlinit, me vendimin e të cilit tokat bullgare u ndanë në pesë pjesë dhe u krijuan dy shtete – Principata e Bullgarisë dhe Rumelia Lindore – rrëfen drejtori i Muzeut Historik Rajonal – Plovdiv, Stojan Ivanov. „Prandaj në ekspozitë është rikrijuar jeta, megjithëse e shkurtër – vetëm 7 vjeçare – e Rumelisë Lindore dhe të gjitha veprimtaritë politike e shoqërore të krahinës. Në ekspozitën 'Bashkimi i Bullgarisë nga viti 1885' është paraqitur lëvizja e rezistencës së bullgarëve të jugut. Paraqitet gjithashtu veprimtaria e Aleko Bogoridit dhe, më vonë, Gavrill Krësteviç, si dhe krijimi i partive të para politike në krahinë.“

„Në sallën ‘Bashkimi’ janë ekspozuar objekte origjinale – sende personale dhe dokumente të disa prej figurave më aktive të kësaj periudhe, dekorata, armë të ftohta dhe zjarri, fotografi dhe dokumente të pjesëmarrësve në Bashkim dhe në Luftën Serbo-Bullgare. Kështu kemi paraqitur jetën në Rumelinë Lindore dhe personalitetet që kanë jetuar e krijuar në këtë krahinë deri në Bashkimin e vitit 1885“ – thekson Stojan Ivanov në një intervistë të posaçme për Radio Bullgarinë.

Për 140-vjetorin e Bashkimit të Principatës së Bullgarisë me Rumelinë Lindore, Muzeu Historik Rajonal në Plovdiv ka përgatitur edhe një ekspozitë me objekte të tjera të çmuara.

„Vendimin për këtë ekspozitë e morëm vitin e kaluar, kur së bashku me kolegët nga Instituti i Studimeve Historike pranë Akademisë Bullgare të Shkencave organizuam një konferencë kombëtare me temë ‘Bashkimi i vitit 1885 dhe figurat e tij’, sepse shumë shpesh harrojmë ata njerëz – përveç figurave të njohura – që me veprimet dhe përkushtimin e tyre kontribuan që kjo ngjarje e madhe të ndodhte. Në çdo ekspozitë paraqesim gjithashtu objekte nga fondet e muzeut të lidhura me këtë ngjarje. Kësaj radhe do të prezantojmë vlera kulturore që rrallë janë treguar në ekspozita, për shembull gazeta ‘Borba’, nr. 4, e cila është restauruar dhe vizitorët do të kenë mundësi të prekin këtë relike tonën dokumentare, si dhe dokumente të tjera të lidhura me aktin e 6 shtatorit“ – tregon për disa prej eksponateve Stojan Ivanov.

Vizitorët e muzeut dhe të qytetit do të kenë mundësinë të shohin gjithashtu krijime mbresëlënëse nga nxënësit e talentuar të Gjimnazit Kombëtar të Arteve Pamore ‘Canko Llavrenov’, të cilët kanë realizuar tablo dhe postera me temën ‘140 vjet nga Bashkimi i Rumelisë Lindore me Principatën e Bullgarisë’.

Lexoni më tepër:
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Kostandina Bello

Foto: Muzeu Historik Rajonal - Plovdiv, museology.bg



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Fletorja personale e Hristo Botevit dëshmon për vitin e fundit të jetës së tij

Më 2 qershor, ne përulemi para Hristo Botevit – një mbrojtës i zellshëm për lirinë e Bullgarisë, poet dhe publicist. Pikërisht në orën 12:00, një ulërimë sirene dhe një minutë heshtje na kujtojnë bëmën e revolucionarit dhe të gjithë atyre që vdiqën..

botuar më 25-06-02 7.45.PD

Prof. Konstantinos Nihoritis për shkronjat bullgare dhe Vëllezërit e Shenjtë Kirill dhe Metodij

Prof. Konstantinos Nihoritis është një shkencëtar me të cilin i lidhim më shumë nga burimet e zbuluara greke për veprën e Vëllezërve Kirill dhe Metodij në shkallë botërore. Një studiues dhe teolog i shquar i Bullgarëve të Vjetër me botime të shumta..

botuar më 25-05-24 6.10.PD

Një ekspozitë që paraqet Heraklea Sintika gëzon një interes të madh në Evropë

Ekspozita mobile "Sekrete dhe Mistere nga Heraklea Sintika, një Udhëtim nëpër Kohë" do të hapet më 26 maj në Muzeun Kombëtar Sllovak. Ajo do të qëndrojë në Bratislavë deri në fund të korrikut, tha për BTA drejtoresha e muzeut në qytetin e Petriçit..

botuar më 25-05-19 12.27.MD