Monarşi sembolleri, güzel Bulgar nişan ve madalyalar, zengin sırma süslemeli diplomat takım elbise, el nakışlı milli kıyafetler, ünlü ressamların eserleri... Bütün bunlar tek bi sergide, “3’üncü Bulgaristan’ın doğumu. 19 ve 20 asırların eşiğinde Sofya ve Sofya bölgesi. Başkentliler.” başluıklı sergide bir araya geliyor.

“Bu zaman, Bulgaristan devletinin, feniks kuşu gibi beş asırlık Osmanlı egemenliğinden doğuduğu zamandır – diyor Profesör Mila Santova, Bulgaristan Radyosuna verdiği demeçte . Bu zaman, develetin, ayakta kalması için farklı yolları yürüdüğü ve aradığı zamanlardır. Çareyi Avrupa modelinde buluyor. Sergide sözüm ona “1911 yılından Gümüş Anayasası” da görülebilir. İsmini gümüş kaplamasından alıyor.”

3’üncü Bulgaristan devletine adanan sergide yer alan eserler farklı müzelere ve bir özel koleksyoncuya ait. Bugün sergi, Ulusal Sanat Galerisinde – eski kral sarayında yer alıyor. Burada özel bir yer ayrılmış ve “kamera obscura” ismi verilmiş. Ziyaretçiler, Bulgaristan Ulusal Filmotek tarafından sağlanan eski fimleri seyredebilir ve çok zengin bir “slide show” ile başbaşa kalabilir.

Çağdaş seyircilerin, bu dönemi yansıtan belgesellerde Sofya sokaklarında Avrupai tarzı giyinmiş vatandaşlarının yanısıra çevre köylerden Sofya’ya milli kiyafetleriyle gelmiş köylülerin de bulunduğu resimler dikkatini çekiyor. Bu da Bulgar toplumunun son derece karmaşık bir karışım olduğunu gösteriyor. Ve bu karışım o denli güçlü ki, Çar ailesi sadece milli kiyafetlerle süslenmiyor, üstelik sık sık resime de çıkıyormuş. Sergide Çar Ferdinand’ın, çocuklarının ve ikinci eşinin böyle bir resmini kullandık. Şahsi görüşüme göre, iki Bulgar kültürü arasındaki bağı gösteriyor ve sergiliyor.”

Çar ailesinin resimleri ve Bulgar yazarı ve şair İvan Vazov’un, güçlü “eliyle” ünlü siyasetçi Stefan Stambolov’un resimleri, sergide önemli yer alıyor. Diğer taraftan İvan Mırkviçka’nın muhteşem bir şekilde resmettiği köylüleri de görebilirsiniz. Sergiden son derece ilginç eserlerinden biri de Prenses Evdokiya’nın himayesinde düzenlenen

bir kadın yarışmasında ödül kazanan seramik bir yemek takımıdır. Takımın yaratıcısı Aleksandra Hacivılçeva. Yemek takımıyla ilgili şöyle ilginç bir ayrıntı daha var. Resim okulundan bir kız, bu yemek takımını Sofya el nakışı resimleriyle süslemiştir.

Çeviri: Şevkiye Çakır