Beklenmedik şekilde ve olağan prosedürlere aykırı şekilde Çarşamba Günü Yüksek Yargı Kurulu, temsilcisini değiştirdi. Görevden alınan Sonya Naydenova, kim olduğu belirlenemeyen bir yargı mensubunun Başbakan Boyko Borisov’a YYK toplantısının seyrine ilişkin kısa telefon mesajı göndermesi olayının kamuya duyurulmasından dolayı ceza eylemine uğramış olabileceğini belirtti. Naydenova başbakana bilgi verenin kim olduğunun anlaşılması için tüm Kurul üyelerinin telefonlarının çıktısını göstermelerinden yana çıktı. Göreve yeni seçilen Dimitrır Uzunov’un, “başbakanın adamı” olduğu sanılıyor, hatta eski Adalet Bakanı Hristo İvanov, skandal yaratan sms mesajının tarafınca gönderildiğini düşünüyor. Başbakan Kurul temsilcisinin değiştirilmesini devlete karşı yönelik provokasyon olarak değerlendirirken güdülen amacın kurumlar arasında gerginlik yaratmak olduğunu da belirtti.

Yargıtay Başkanı Lozan Panov’un tepkisi de geçikmedi. Panov, bugün yapılan YYK toplantısını terkederken Dimitır Uzunov cep telefonunun SMS olayının yaşandığı güne ilişkin çıktısını göstermeyince Uzunov tarafından temsil edilmek istemediği açıklamasında bulundu.

En basit şekli ile anlatılmış olsa bile olay, şaşırtıcıdır. Oysa bu gelişme son günlerde tanık olunan bir dizi görülmemiş çelişkinin küçük bir bölümüdür sadece. SMS olayından dolayı Hakimler Birliği, AB Komisyonuna mektup göndererek icra erkinin yargı erkinin işine müdahale ettiği yönünde alarm verirken Bulgaristan’da olup bitenlerin bütün AB’ye zarar getirdiği uyarısında bulundu.

Hukukçular Birliği de “Bulgaristan Başbakanının Yüksek Yargı Kurulu çalışmalarına kaba müdahalesinden dolayı” endişeli olduğunu belirterek AB Komisyonunu devreye girmeye çağırdı.

“İnsan Hakları için Bulgar Avukatları” adlı sivil toplum örgütü olayın YYK’nun bazı üyelerinin icra erkine olan bağımlılığını gün ışığına çıkardığı yorumunda bulundu. “Herkes için Adalet” sivil toplum inisyatifi, YYK’nun hangi üyesinin Başbakana olaylı sms’i gönderdiğini açıklığa kavuşturmak yolu ile kanun üstünlüğünü savunmasını istedi. Bu arada ülkenin birçok şehrinde yargı organlarının etkin olmamasından dolayı protesto gösterileri düzenlendi.

Bütün bu olanların sonucunda YYK çoğunluk ve muhalefet diye ikiye bölündü. Kurulun bir üyesi başkentte çıkan bir gazeteye verdiği demeçte adaletin doğruluğunu denetleyen organın “ipli kuklaya” dönüştüğünü söylüyor. İcra ve yargı erki arasındaki ve yargı sistemi içindeki gerginlik dünden değilse de AB Komisyonunun Bulgaristan’ın adalet ve iç düzen alanlarında kaydettiği ilerlemeye ilişkin yıllık rapru açıklanmadan sayılı günler önce arttı.

Son gelişmeler Yargı yasası, CUK ve CK’na önemli değişikliklerin getirilmesini tehlikeye sokuyor, çünkü süreç katılımcılarının meşrutiyetine dair ortaya soru işaretleri getiriyor. Yani yargı reformu daha başlamadan durdu.

Sonuçta “her işte bir hayır vardır” sözü bu durumda da doğru olabilir. AB Komisyonunu müdahale etmeye çağırıyorlarsa eğer demek ki yargı mensuplarının örgütleri yargı reformunun itibarını yitirmiş ulusal makamlar tarafından uygulanmasını istemiyorlar. Resmi yetkililer de Komisyon’un yargı reformuna müdahale etmesini istiyorlar ve bundan kısa süre önce Adalet Bakanı Ekaterina Zaharieva, AB Komisyonu Başkan Yardımcısına Bulgaristan’ın gerekli adımların belirlenmesi için Komisyon’dan ve reformu izleyen devletlerden uzmanlar davet etmek niyetinde olduğunu bildirdi. Yöneticilerin hüsrana uğrattığı kamunun buna itiraz etmesi, pek muhtemel görünmüyor.

Çeviri:Tanya Blagova