Bulgaristan’ın eski Rusya Büyükelçisi İliyan Vasilev “Sistem statükonun değişmesine müsaade etmez, sistem doruklara ve zamanla kural halini alabilecek istisnalara ihtiyaç duymuyor” diyor. Böyle bir tespite münasebet olan birçok durum var eğitimde, çünkü bu sistemde problemler uzun yıllardır biriktikçe birikiyor ve uzun vadeli çözümler getirilmiyor. Yapılan değişiklikler köklü olmaktan çok süs nitelikli olup kamunun dikkatinini asıl problemlerden çekmek amacı ile yapılıyor. Sistemin pürüzleri tartışılmıyor, bütün konuşmalar bunların var olduğu tespiti ile bitiyor. Eğitim problemleri ile ilgili kayıtsızlığı, sorunların küçümsemesini kabullenmeyen üç genç Martin Pençev, Marin Dandarov ve Kezim Medev, “Avrupa Eğitimi için Liderler” (LEO) derneğini kurarak yüksek eğitim sisteminde hem öğrencilere hem öğretim üyelerine yarar sağlayacak reel değişiklik önerilerini getiriyorlar.

Marin Dandarov, dernek tarafından 26 Eylül’de düzenlenen “EDU 17” konferansını anlattı:

“Konferans, eğitim sistemi ile ilgili farklı bir bakış açısının sunulması amacı ile düzenleniyor. Sorunların yasal düzenlemelerde, finasman yapısında, üniversitelerin ve rektörlrein özerkliğinde olduğunun anlaşılmasını istiyoruz. Bunları konuşmazsak kimsenin umurunda olmaz. “Spasi Sofya” adlı sivil toplum örgütünün temsilcilerini davet ettik, onlar Üniversiteliler şehrinin problemlerine dikkat çekecek ve kendi çözüm önerilerini sunacaklar. Bundan birkaç ay önce “Bulgaristan’da üniversite eğitiminin krizi” başlıklı bir kitap çıkaran Dobrin Todorov’u ve eski Eğitim Bakanı ve NBU Rektörü Prof. Sergey İgnatov’u da davet ettik. Ayrı bir panelde “LEO” olarak biz yüksek eğitim sisteminin bizce nasıl göründüğünü anlatacağız, vizyonumuzu ve hemen uygulamaya konulup mümkün olduğu kadar kısa sürede sonuç verecek olan önerilerimizi paylaşacağız. Yüksek Eğitim Yasası, Akreditasyon Metodolojisi, finansman ve subvansyonlar, özyönetim ve öğrenci meclislerinin faaliyetlerine ilişkin tartışma başlatmak istiyoruz” diyor Marin Dandarov.

Derneğin somut önerileri, öğrenci hakları denetçisi (ombudsman) statüsünün belirlenmesi ile, öğrenci hak ve yükümlülüklerinin yasa ile düzenlenmesi ile, ayrıca da devam ettikleri üniversitede tayin edilme imkanının sağlanmasına ilişkindir. Böylece onlar ders kitaplarında bulunmayan pratik deneyim ve bilgileri edinecekler. Öğrencilere ders ve öğretmen seçme imkanının sağlanması görüşülüyor. Bu şekilde öğrencilerin seminer ve uygulamalı derslere girmemesi problemine çözüm getirilecek ve öğretim üyeleri arasında rekabet oluşacaktır. Gençlere göre yüksek okul ihtisastan daha çok farklı mesleklerin temelinde yatan esas bilgiler edindirmeli ve bu şekilde mezunlar çalışma piyasasında çok daha esnek ve hareketli olacak. Öğrencilerin sınav vermek konusunda bazı öğretmenlerle yaşadıkları sıkıntılara gelince LEO derneği temsilcileri, öğrencilerin haklarını savunmak konusunda isteksiz olmalarının bazı profesör ve doçentlere “sınav ticareti” yapmalarına fırsat sağladığını öne sürüyorlar.

Akademik ortamın iyileştirilmesi ve usulsüzlüklerin üstesinden gelinmesine yönelik inisyatifler, onlara büyük ihtiyaç olduğu için artacak, fakat bu inisyatiflere kamunun destek vermesi de çok önemli. Çünkü değişikliğin gerçek olması için insanlar, zaman ve ses getirmek gerekir.

Çeviri: Tanya Blagova