Milletler arası bir dil idealinin vücut bulduğu Esperanto, dünyanın çeşitli halkları arasındaki iletişimi kolaylaştırmak amacı ile yaratılmış bir dildir. Pratikte yüz yıldan fazla kullanılmış olması Esperantoyu, insan düşüncelerinin nüanslarına kadar net bir şekilde ifade edebilmek yeteneği ile yaşayan bir dil haline getirmiştir.

Esperantonun ortaya çıkmasından sonra, onu öğrenmiş olanlar; bu dili pratik olarak kullanmak, başkalarının öğrenmesine yardımcı olmak ve dile karşı ilgi uyandırmak için gruplar kurma gereğini duymaya başlamışlardır. Bu gruplar zamanla büyümüş, bazıları komşu ülkelere kadar yayılmıştır, öyleki bugün tüm dünyada aktif kuruluşlar oluşmuştur, Esperantistlerle birlikte bu gruplar Esperanto dünyasını oluşturur.

Esperanto çalışmalarının önemli merkezlerinden biri olan Razgrad, Yaklaşık 30 yıldır Haziran ayı başlarında, dünya Esperanto edebiyatının başkenti haline geliyor.

"Dr. İvan Kirçev" Esperanto Kültür Evi başkanları ve "L.L. Zamenhof" Esperanto Topluluğu yönetiminde, kültürevi ve topluluk üyeleri, EKPA – Esperanto sanat buluşması “Abritus” adlı en prestijli Esperanto etkinliğini düzenliyorlar.

Her yıl gelenek haline gelerek, her seferinde yeni fikirler, kültür alanında yeni konularla zengin bir sanatsal program sunan geleneksel Esperanto bayramı, 29 yıl önce bölgesel olarak başladı, 1995’te ise Bulgaristan ve yurtdışından daha fazla katılımcı çekerek uluslararası boyuta ulaştı. Bu yıl, etkinliğin organizatörleri Romanya, Sırbistan ve ülkemizden konukları ağarlayacak. Ayrıca Türkiye'den de Esperantistler de karşılanacak.

Etkinlik 1 Haziran’da Esperanto dili gecesi ile açılacak. Razgrad Bölge Kütuphanesinde yarın saat 17.30’da Esperanto Kültür Evi'nin uzun süre başkanlığını yapmış bulunan, şu anda ise başkan yardımcılığı görevini yürüten İvaniçka Macarova’nın “Kesişen kaderler” adlı yeni kitabı tanıtılacak. Katılımcılar, Razgrad’lı ressam Nikolay Dobrev'in sergisini de görebilecek.

Cumartesi günü saat 17'de, Esperanto dilinde yazılmış özgün şiir ve mizah alanında Uluslararası Edebiyat Yarışması'nın sonuçları kütüphanede açıklanacak ve ödiller sunulacak. 29. Edebiyat yarışmasına Rusya, Kazakistan, Romanya, Sırbistan ve Bulgaristan'dan Esperanto dili yazarları eserlerini göndermiş. Yıllar içerisinde Meksika, ABD, Çin, Avustralya ve Japonya gibi ülkelerden katılım olmuştur. Ayrıca son yıllarda Afrika’dan genç katılımcılar da oldu. 1996 yılında ise 30 ülkeden yazarların 42 eserle katılmış olması kayda değer.

Edebiyat yarışmasına ek olarak, Bulgarca’dan Esperanto’ya tercüme yarışmasının sonucu da açıklanacaktır. Yarışmanın geçmişi 1995'e uzanıyor. Yıllar içinde kesintiler olmasına rağmen, 2015 yılından beri her yıl düzenlenen yarışmaya Bulgaristan, Rusya ve Kazakistan'dan Esperantistler katılmaktadır. Bu yarışma ile organizatörlerin amacı Esperantistlerin dil seviyesini yükseltmesine yardımcı olmaktır. Diğer önemli amaç ise bu çevirileri, Esperanto dili yayınlarınında paylaşarak yabancılara da ulaştırmaktır. Esperanto Kültür Evi'nde düzenlenen gece, Razgrad’lı genç yeteneklerin ve “Kopnej” vokal grubunun performanslarıyla sona erecek.

Pazar günü, konuklar ve ev sahipleri Esperanto Evi’nde sohbet ederek, arkadaşlık ve hümanizm dili olan Esperanto aracılığıyla bilgi alışverişinde bulunacaklar.

Ivaniçka Macarova, 1989'dan önce Esperanto dilinin yurt dışına gitmek için fırsat sunması nedeniyle o dönemde Bulgaristan'da çok popüler olduğunu öne sürdü, fakat şimdi başka ülkeleri ziyaret etmek isteyen herkesin, bunu serbestçe yapabilmesi dolayısıyla Esperantistlerin azaldığını belirtti. “Olumsuz anlamda etkili olan başka bir husus da, gençlerin İngilizce, Almanca, Fransızca gibi yabancı dilleri öğrenmeleri ve Esperanto’nun artık dünyada anlaşabilecekleri bir dil olmaması”, diyor Macarova. Kendisi, yaklaşık 10 yıl önce Razgrad'da Esperanto dilini yaklaşık 60-65 kişinin konuştuğunu, şimdi ise sayılarının çok daha az olduğunu ve bunların çoğunun da yaşlı olduğunu belirtti.

“Razgrad kasabasındaki Esperanto Kültür Evi "Dr. Ivan Kirçev"i ziyaret edenlerin sayısı 40'tır ve hepsi bu dili konuşamaz. Ancak kültür evinin faaliyetleri çok zengindir. Çeşitli sanat toplantıları düzenlenmekte ve  kitap tanıtımları yapılmakta. Kültür evi, kentteki kültür kuruluşları ile, sanatçılarla, yazar ve müzisyenlerle çok iyi işbirliği yürütmekte” diyor İvaniçka Macarova.

Fotoğraflatr: özel arşiv ve Saadet Kırova