Bulgaristan’da gençlerin en büyük korkusu sosyal adaletsizlik. Onlarda AB karşı şüpheci davranış ve ulusal nihilizm gözlenmiyor. Balkan ülkelerinde gençlerle yapılan anketler bu sonuçları ortaya çıkardı. Gençlerin %85’i için nasıl göründükleri en önemli değer olarak sıralanmış. Kişisel bağımsızlık ve kariyer da öncelikler listesinde yer alıyor. Gençlerin beşte biri hiçbir şey okumuyor, dörtte biri spor yapmıyor.%61’i göç etmek istemediklerini vurgulasa da, daha düşük eğitimli olanlar çareyi yurt dışında aramak istediklerini itiraf ediyor. Günümüzdeki gençlerin genel tablosunu çözmek üzere “Gallup International“ Yürütme Müdürü Pırvan Simeonov ile görüştük:

Tüketime dayalı yaşam ve serbest zamanı iyi değerlendirmemek gençlerin anne baba evinden ayrılmasını, evlenmesini, çocuk sahibi olmasını erteleyen etkenler oldu. Sözde evlilik müessesine bağlılık olsa da, iki çocuklu aile modeli desteklense de, gerçekler bu algıyla örtüşmüyor. Aslında dünyada eğilimler bu yönde olduğu için, Bulgaristan’ın istisna olmaması biraz rahatlatıcıdır.

Gençlerden sadece %14’ü ailelerinden farklı siyasi fikirlere sahip. Nesiller arasındaki çatışmalar ortadan kalkıyor mu?

Gençlerin fikirlerinin ailelerin fikirleriyle bağdaşıyor olması Bulgaristan’da geçiş döneminin çoktan bittiğine alamet eder. Bir önceki neslin isyankar başkaldırışı, babalara karşı cepheleşmeler dönemi sona erdi. Durum artık normale döndü. Nesiller arası derin politik cepheleşmeler artık geride kaldı. Bu da iyi bir noktadır, diyor Pırvan Simeonov.

Gençler özgürlüğü ilk yere koyuyor, ardından kazanç ve para. Ancak politikayla ilgilenenlerin oranı sadece %7 olmak üzere, oldukça düşük.

Özgürlüğü ön plana çıkarmaları belki doğru bir cevaptır. Sosyal adaletsizlik ilk defa bu kadar belirgin bir korku olarak öne çıkarken, gençler arasında ilk defa böyle bir hassasiyet gözleniyor. Bu da bir normalleşmenin işaretidir aslında, çünkü gençler uzun zaman bireyselciliğe dayalı bir hayat tercih ediyordu. Bulgaristan’da okulda ders notlarının parayla satın alınabileceğini söyleyenlerin oranı endişe verecek oranda yüksek. Gençlerin büyük kısmı okulda ve üniversitede aldıkları eğitimin iş piyasasının istem ve şartlarına uymadığı görüşünü paylaşıyor. İş bulma biraz kısmet, şans işi diyen gençler de çoğunlukta.

Gençler sosyal medya ve teknolojiyi tercih ediyor. Bu yeniliklerin gençler üzerindeki etkisi nedir?

Teknoloji artık yapay zeka halini aldı ve vücudumuza girmek için can atıyor.

“Biyolojik upgrade” artık yerleşiklik kazanmış bir terim halini alıyor. Önümüzdeki yıllarda bu yönde dev gelişim olacak, fakat Bulgar toplumuna buna erişim olacak mi, bilemem. Gözlerini, kulaklarını ve kendini yenilemeye hazır olmayan kişi, evrim basamağının arkasında kalacaktır. Gençler teknolojiden kopmak bile istemiyor, teknolojilerin onları rahat bırakacaklarını sanmıyorum. 

Kızlar erkeklerden iki kat fazla kitap okuyor ve üniversite bitiriyor.

Alışagelmiş model üzerine kadınlar daha çok evde dursa da, yeni teknolojiler ve sosyal medya sayesinde dış dünyaya daha fazla erişime imkanları var. Bütün nesilden kadınlar için bu geçerli olsa da, genç kızlar için iki kat daha fazla. Bilgisayar önünde sosyal medyada ve internette, fiziksel kuvvet kullanmadan yapılan yeni işler kadın ve erkekler arasındaki iş imkanlarında eşitlik sağlıyor. Fiziksel kuvvet gerekmedikçe kadın ve erkekler tamamen eşit yeteneklere sahiptir.

“Fridrich Ebert” vakfının Balkanlar’da on ülkede gençler arasında yaptığı araştırmayı “Gallup international“ ajansının Bulgaristan’da yaptığı anketi “İvan Hadjiyski” Enstitüsü değerlendirdi.

Bulgaristan’da gençler arasında vatanseverlik ve milliyetçilik duyguları yoğunlaşıyor.Hatta biraz aşırıya geçen eğilimler de var. Batı’da bu duygular şimdi çok revaçta. Bulgaristan sevgisiyle beraber, Avrupa’ya güvenin da artıyor olması olumlu bir eğilim.

Fotoğraflar: BGNES

Çeviri: Sevda Dükkancı ​