ABD’de başkanlık seçimleri ardından birçok Bulgaristan vatandaşının dürüst ve adil seçim hakkı hayali suya düştü. Bir adayın oyların %100’ünü alması veya seçimlere katılımın %100 olması fikri bile bir süre önceki sosyalizm dönemi hatıralarını canlandırmaya yetiyor. ABD'de yaşayan Bulgaristan vatandaşları ülkelerine mesaj göndererek, vatandaşları oylama şekli konusunda dikkatli ve tetikte olmaya çağırdılar.

Elektronik, makineli oylama fikrine büyük beklentiler yükleyen Bulgaristan seçmenine ABD örneği nasıl tesir edecek? Bu kesinlikle toplumun büyük beklentilerini biraz soğutacak. Siyasi bilimci Tatyana Burucieva görüşünü bu şekilde özetledi:

"Bir seçimin teknolojisi demokrasinin seviyesini garantilemez. Vatandaşların bilgilendirilmiş seçimine dair demokratik değerlere güvence veremez. Bu sadece seçmenlerin tercihine bağlıdır. Son 20 yıldır demokrasi ve seçmen görüşünü serbest ifade denklemi başaramadı. 90’lı yılların başında vatandaşlar daha çok okuyor, araştırıyor ve politik partilerin platformlarını sorguluyordu. O zaman somut konular hakkında daha fazla istişare ve tartışmalar oluyordu. Politik kararlar ve görüşler daha fazla kıstas alınıyordu”.

Statükoyu ayakta tutan olgu ise seçimlere düşük katılım veya bir partiye sempatiye göre oy vermek eğilimi.  Seçimlerde ana kıstasın ne olması gerektiğini öğreninceye kadar, bu böyle devam edecek, dedi Burucieva.

Politik liderlerin konuşmalarını ve seçim vaatlerini dinlerken, bugün verdikleri sözleri yarın tutacaklar mı, sorusunu iletmeliyiz kendi kendimize.

Seçimlere hile karıştığı fikri yaygınlaşıyor. O yüzden Borisov ve hükümet karşıtı protestolara katılanlar makineli, elektronik oylama konusunda ısrar ediyor.

Bu seçim yönteminin yolsuzluk ve “oy hırsızlığına” bir siper olacağını düşünüyorlar.

"Seçim sonuçları üzerine kontrol ve müdahale edilemeyeceği anlamına gelmiyor. Teknik bir makineden bahsediyoruz, elektronik cihazlardan- onlar hacklanabilir, sistem kırılır.  Ayrıca makineli oylamada, tekrar sayımı sağlayacak pusulalar da yok ortada. ABD’de olanları görüyoruz. Orada da hile ve ihlaller var.

Bütün bu eğilimlerin önüne geçecek tek şey- seçimlerde katılımın yüksek olması. Sadece vatandaşların yoğun katıldığı seçimlerin sonuçları değiştirilemez, manipüle denemeleri ana neticeyi değiştirmez”.  

Çeviri: Sevda Dükkancı