AB üyesi ülkelerin bazı plastik ürünleri kaldırmaları için verilen süre Temmuz 2021’de doluyor.

Plastikten yapılmış tek kullanımlık çatal, bıçak, kaşık, kahve karıştırıcı çubuklar, pipet ve yemek saklama kapları gibi ürünleri başka malzemeden yapılmış olanlarla değiştirmek, hem üreticileri, hem de ticaretini ve tedarikini yapanların işini zorlaştıracak. Ankete katılan kullanıcıların büyük bir kısmı ise alınan önlemleri olumlu karşılıyor.

Siyaset bilimcisi Yavor Kirilov’u dinleyelim: "Tek kullanımlık plastiklerin kullanım yasağı çok daha önceden getirilmeliydi. İnsanların çevreyi ve suları kirleterek, kahvelerini plastik çubuklarla karıştırmak zorunda olduklarını zannetmiyorum. Alınan yasak kararı beni kesinlikle olumsuz etkilemeyecek, çünkü çok kullanımlık torbalar ve kaplar kullanıyorum. Belki de insanları evlerindeki en gerekli nesnenin naylon olmadığına dair bilinçlendirmek gerek."

Onaylanan yönetmenlikten en çok etkilenenler yemek ve aksesuar tedarikçileri olacak. Devam eden Covid-19 salgını koşullarında bu tip hizmetler revaçta olmaya devam edecek, hatta daha yüksek fiyatlarda olacak.

Gazeteci Tsvetana Balabanova konu ile ilgili düşüncelerini paylaşırken şöyle konuştu:"Yemek tedarikçilerin ve hizmet aldığım diğer tedarikçilerin ambalajlarını değiştirmeleri gerekecek. Muhtemelen biraz daha fazla ödemem gerekecek, ancak bu şekilde çevreyi kurtarmak adına bir katkım olacaksa, kesinlikle varım. “ dedi.

AB üyesi ülkelerin tek kullanımlık plastikleri hayatlarından çıkarmalarıyla daha temiz ve daha sağlıklı bir çevremiz olacak. „Dünya için“ derneğinden Danita Zariçinova’nın da aralarında bulunduğu bir çok çevreciye göre Bulgaristan gibi ülkelerde kirlenmeyle ilgili sorunu çözmek daha uzun sürecek.

"Kurumların yeterince etkin olduğunu düşünmüyorum. Hala sivil toplum kuruluşlarıyla tartışmalar başlatılmadı. Bildiğim kadarıyla iş dünyasının bir kısmıyla görüşmeler başladı, ancak diğer bölümü hala yeterince bilgiye sahip değil. Bir anda oldubitti durumuyla karşılaşmaları mümkün ve yerine getiremeyecekleri koşullar olabilir. Bunun dışında yasaktan etkilenmeyen bazı ürünler hakkında her bir ülkenin yasaklama getirip getirmeyeceğine dair karar alması gerekecek. Bu ürünler plastik bardak, kutu, şişe ve poşetler.“

Bu yılın başında düşen yoğun yağışlardan dolayı İskar nehri üzerinde kocaman yüzen çöplük oluştu. Yapılan temizlik çalışmalarının ardından ortaya çıkan tablo – 560 ton atık ve 160 metreküp ağaç. Bunun ardından, depozito iade sisteminin uygulanması adına "Dünya için" derneğinden tekrar çağrı yapıldı.

Sistemin uygulanmaya alınması için yapılan tüm tavsiyelere rağmen Bulgaristan hala bu adımı atmak için hazır değil.

2017 yılından bu yana Lazar Radkov yürüttüğü kampanya ile çöplerimizi ayırma sistemiyle çevreye karşı daha sorumlu olmamızı istiyor. Lazar Radkov. „ Bu sorunu çözmek yönünde devletin rolünü göz ardı etmemek lazım." diye kesin konuştu.

"Kurumlar "gelin bir şeyi yasaklayalım, çünkü insanlar sevinecek" mantığıyla çalışıyor. Bir şeyi yasakladığın zaman alternatif sunman gerekiyor ve mümkünse daha ucuz bir seçenek olmalı. Batı toplumları daha temiz, çünkü medeniyet olarak gelişme kaydetme imkanları oldu. Gerçek yeşil politikaların doğru uygulanmaya başlanması için ülkenin görülür bir şekilde ileriye doğru yürümesi gerek.“

Alternatif ürünlere geçişin nasıl gerçekleşeceği konusunda belirsizlikler var. Bu belirsizliklerin çevre dostu olarak yaşamak isteyen bireyleri şahsi olarak etkilememesi gerekir. Bu sebeple Büyük Britanya’da üniversite öğrencisi olan 19 yaşındaki İvaylo İliev, evlerimizden çıkan atıkların bileşenleri hakkında daha fazla bilgiye sahip olmamız için mobil uygulama geliştiriyor.

"Uygulama insanların çöplerini ayırmasında yardımcı oluyor. Örneğin plastik yoğurt kutusunu inceleyelim. Kutu plastik, ancak kapağı başka bir malzemeden. İşte burada arama motoru devreye giriyor ve tüketiciye hangi çöp konteynerini kullanması gerektiğini söylüyor. Bu çalışmayla Sofya sınırları içerisinde bulunan tüm ayrı atık toplama /konteynerleri hakkında veri biriktirmek ve navigasyon yardımıyla insanın bulunduğu yere en yakın noktayı bulması hedefleniyor. – diye anlattı İvaylo.

Bu şekilde yeni konteynerlerin gerekmesi durumunda, ayrı çöp toplamadan sorumlu olan firmalara sinyal verme işlemi kolaylaşmış olacak.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı değerlendirmesine göre okyanusları plastik ürünlerle kirleterek verilen hasar yıllık 13 milyar dolar.

Bulgaristan Bilimler Akademisi (BAN’ın) Okyanusbilim Enstitüsü projesi kapsamında da deniz faunası ve florası üzerinde atıkların etkisi inceleniyor.

Projeye ilişkin ayrıntıları bilim kadını Radoslava Bekova aktardı:"Enstitü yıl boyunca denizin dibinde biriken, yüzeyinde ve plajlarda bulunan atıkları gözlemliyor. 2017-18 yıllarında yaptığımız pilot projelerle kirlenmedeki en büyük payın turistlere ait olduğunu kanıtladık. Su ve güneşin etkisiyle deniz ortamındaki plastik parçacıklar mikroskobik ölçülere bölünüyor ve denizin dibinde olan birçok balık ve organizmaların yiyeceği oluyor.“ dedi.

Hayat şeklimizi değiştirmekve çevreyi koruma yönünde bilinçli adımlar atmak, her birimizin vicdani sorumluluğudur. İnanın, bu yönde atılan her adımın önemi büyük!

Tercüme: Bedriye Haliz