Arnavutluk devleti tarafından 2017 yılından bu yana resmi olarak tanınan Bulgar azınlığı, 2023 yılının Haziran ayından bu yana Arnavutluk Ulusal Azınlıklar Komitesi’nde Milena Selimi tarafından temsil edilmektedir.
Bulgar kökenli yazar, çevirmen ve gazeteci olan Milena Selimi, Bulgar azınlığının tanınmasının tamamen Bulgar topluluğunun çabaları sayesinde sağlanan büyük bir başarı olduğunu öne sürdü.
Bulgaristan Radyosu ekibi, kendisi ile evini misafirhaneye çeviren ve adını Sofya koyan Bulgaristan’ın Tiran Fahri Konsolosu Selim Hocay’ın yanında görüştü.
“Arnavutluk’ta yasa ile tanınmış olan toplam 9 ulusal azınlık var. Onlar, ana dilini okumak dahil olmak üzere bütün Arnavutluk vatandaşları gibi yaşama hakkına sahip. Fakat burda yazı Bulgar dili öğretmenleri yok. Oysa Arnavutluk’ta çoğu Bulgarlar’ın dili nine ve deden kalan dildir. Bulgar dili onlar için asırlar boyunca varlığını sürdürmeleri için bir nevi kale görevini yapmıştır.Gençler de çağdaş Bulgar diline meraklı. Çoğu yüksek eğitim almak üzere Bulgaristan’a gelmek istiyorlar, ancak dil bilmedikleri için bunu yapamıyorlar. Oysa onların ana dili olan Bulgarca’nın kendilerine doğru şekilde öğretilmesi gerekiyor. Bu konuda Bulgaristan bize destek verebilir. Şu an dahil edildiğimiz bir program kapsamında 11 öğretmenimiz, Bulgar filolojisi bölümünde yüksek lians yapmaktalar. Yani bundan yaklaşık 2 yıl sonra 11 Bulgarca öğretmenimiz olacak”.
Milena Selimi, Gora köyleri gibi Bulgar nüfusunun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde insanların haklarını bilmeleri ve aramaları için çok aktif çalışmaların yapılması gerektiğini öne sürdü.
“Bulgar dernekleri temsilcileri ile konuştum. Senede bir veya iki kere beraber kutlama yapmamızın çok güzel bir şey olduğunu, fakat bununla birlikte bugünkü çocukları ve onların yarınını da düşünmemiz gerektiğini söyledim. Çünkü varlığını yüzyıllar boyunca sürdürmüş bir topluluğun geleceği söz konusu, onu korumamız lazım. Daha Ortaçağ’da Bogomilizm zamanında Arnavutluk’a gelip dağlara yerleşen Bulgarlar, dilini günümze kadar korumayı başardı. Bu insanlara Bulgaristan tarafından da destek verilmesi gerekir. Yaşadıkları bölgelerde yollarla ilgili problemler var, altyapı yok, hiçbirşey yok. Bu insanlar nsıl yaşayacak?”
Ulusal Azınlıklar Komitesi temsilcisini seçmek üzere her topluluğun dernekleri bir araya gelip birkaç kişiyi aday gösterir. Adaylığı gösterilen kişiler sonra sınava girer. Bulgrlar’ın temsilcisi Milena Selimi de bu şekilde seçildi.
“Arnavutluk’un güzel tarafı budur – dokuz ulusal azınlık aralarında hiçbir zaman problem yaşamadı, hep hoşgörü ve uyum içinde yaşadılar. Ne Sırplar’la, ne Karadağlılar’la ne de Yunanlar’la problemimiz yok. Makedonlar’la biraz var ama, çünkü her zaman bir şeye itiraz edecek biri çıkıyor. Örneğin Golemo Ostreni köyüne yaptığım ziyaretin ardından facebook’ta paylaşım yapınca bu köyde Bulgarlar’ın olmadığı, sadece Makedonlar’ın olduğu yorumları gelmeye başladı. Fakat şunu bilmeniz lazım ki Arnavut yasası herkese kendini tanımlama hakkını verir. Şu anda Arnavutluk’ta nüfus sayımı yapılmaktadır. Sayım sonuçları Bulgarlar’ın sayısına ilişkin açıklık getirecek, çünkü halihazırda resmi istatistik bilgileri mevcut değil”.
Milena Selimi, Kuzey Makedonya ile dil ve ortak tarih konusunda yaşanan problemlerle ilgili görüşünü şöyle dile getirdi:
“Bence özellikle köylerde olmak üzere birlikte yaşayan insanlar, çok iyi anlaşıyorlar. Geri kalan her şey zarar vermek, kutuplaştırmak isteyen politikadır. Ben tercümanım. Kuzey Makedonya’dan çok sayıda yazarın kitaplarını çevirdim. Fakat Makedonca konuşamam. Makedonca’yı anlarım ve bu benim için sorun değil. Ama insanlarn etrafımızda olup bitenlerden haberdar olmalarını istiyorum. Çünkü teş başına yaşayamayız. Bakanlar’da komşu çok önemli. Avrupa, komşunun ne olduğunu anlamaz belki, ama bizim için komşu hem acı hem sevinç günümüzde hep yanımızda olandır. Onlar komşumuzdur. Alıp vermediğimiz bir şey yok. Politikanın karşımasına ne gerek var?” şeklinde konuştu Milena Selimi.
Haber : Krasimir Martinov
Çeviri : Tanya Blagova
Fotoğraflar: Krasimir Martinov
Dünyaca ünlü keman sanatçısı ve Amsterdam Kraliyet Concergebow Orkestrası Baş Kemancısı Vesko Pantaleev – Eschkenazy, Bulgaristan Radyosuna konuşurken “Oy verme hakkımı kullanabiliyor ve bunu yapmamın mümkün olduğu bir yerde bulunuyorsam sandık başına..
Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’nin muhabiri Mariya Petrova, Edirne’de 27 Ekim seçimleri öncesi herhangi bir gerginlik yaşanmadığını ancak Bulgaristan’daki siyasi duruma ilişkin güçlü bir hayal kırıklığı olduğundan bölgede aktif oy kullanma..
Rodoplarda büyük bir köy olan Ribnovo yıllar içinde çok farklı ve değişik olan düğünleriyle gündeme geliyor. Ribnovo geleneksel düğün ve gelin yüzünü boyama ve süsleme tekniği UNESCO dünya miras listesinin “yaşayan insan hazineleri” listesine aday..