Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2025 Tüm hakları saklıdır

Dobruca’nın Garvan köyünde eski gelenekler capcanlı

Köyün günlük yaşamı ve geleneklerde hububat yetiştiriciliği belirleyici unsur olmaktadır

Yerel okumaevinin koleksiyonu
Photo: Veneta Nikolova

Garvan köyünde dikkat çeken ilk şey, Dobruca’ya has tarzda inşa edilmiş olan ve bakımı özenle yapılan evler olmaktadır.

Bulgaristan’ın Buğday Hazinesi’nin kalbinde Silistra şehrine yakın bulunan köyün nüfusunda kayıtlı olanların sayısı 300 kadardır. Yerli insanların dışında Garvan’a yerleşen ve köydeki huzurun, müthiş güzel manzaların ve özellikle de ucuz hayatın tadını doya doya çıkaran birkaç yabancı aile vardır.

Köyün dikkat çeken ismine ilişkin köy muhtarı görevini yapmış bulunan ve Garvan’da uzun yıllardır yaşayan Dimitar Nedelçev şöyle konuştu:

Garvan köyündeki evler  tipik Dobruca tarzındadır

"Garvan adı büyük kar anlamına gelen “karvan” veya “karun” kelimesinden geliyor. Hatta yıllar içinde köy adının “Snejets” türünden bir isimle değiştirilmesi gündeme gelmiştir. İlginç olanı ülkemizde Garvan adını taşıyan birkaç köyün, hatta karşıda Romanya’da Garvan köyünün olmasıdır”.

Köy oldu olalı yerli insanların günlük hayatı buğday toplamak, un ve mısır öğütmek ve ekmek yoğurmakla geçiyor. Günümüzde de bölgede buğday, ayçiçeği, arpa, mısır ve kanola yetiştiriciliği yapılıyor.

Köy kırsalındaki 20 000 dekarlık tarım arazisinin büyük bir bölümü ta 1992 yılında kurulan “16 Aralık” tarım kooperatifi tarafından işleniyor.

"Köyün kalkınması, 1918-20 yıllarındaki savaşlardan, yani Birinci Dünya Savaşı ve Balkan Harbi’nden sonra başladı. O dönemde başlayan yeni evlerin inşaatı, uzun yıllar boyunca evlerin tipi değişmeden devam etti. Daha önce toprağı pullukla süren köylüler, demir saban ve harman dövme makinası gibi daha modern tarım donanım ve teçhizatı almaya başladılar. Esas geçim kaynağı başta tahıl üretimi olmak üzere hep tarım oldu” diye anlattı Nedelçev.

„Az. Selanikli Dimitır“ Kilisesi  1876 - 1892  yılları arasında inşa edildi

Bir zamanlar yerli bir tarım üreticisinin mülkü olmuş olan 19. yüzyıldan kalma iki katlı, şirin bir evde bulunan Dobruca İnsanlarının Günlük Hayat ve Kültürü Müzesinde eski minderler, şömin, halk kıyafetleri, düğün peşkirleri ve dokuma halılar gibi bundan yüzyıl önce yaşamış olan köylülerin kullanmış oldukları yaşam nesneleri zamana aldırmadan capcanlı olarak önümüze çıkıyor.

Köyün okumaevinde de köylülerin atalarının tarımcı hayatını gözler önüne seren bir teşhir tertip edilmiştir.

Kullandıkları lehçe ve gelenekleri farklı olan Garvan ve etraf köylerin sakinleri, giyim kuşamdaki bir özellikten dolayı kendilerine “grebentsi” diyorlar. Geçmişte genç kadınlar başlarına horoz ibiği (Bulgarca greben) şeklinde takı takmaları, yerli halkının bu lakapla anılmasına sebep olmuştur. Bölgedeki hiç bir yerleşim biriminde gelecek nesillere miras kalacak hiçbir otantik “ibik” maalesef korunmazken Dobruca Müzesine dönüştürülen evin bahçesinde çalışan gerçek değirmen yer almaktadır. Değirmenin işleyişini gösteren Dimitar Nedelçev, şunları anlattı:

Garvan köyünde Dobruca müze evi
" Değirmen, eskiden çoğunlukla hayvanlara yem olarak verilmekle birlikte insanlar tarafından da tüketilen mısır unu öğütülmesi amacı ile kullanılıyordu. Mısır ya da buğdayla karışık mısır çuvalları getirilerek büyük podyuma bırakılıyordu ve oradan gemi motoru ile döndürülen sepete boşaltılıyordu. Tuna nehrinde seyreden yüzen değirmenler vardı. Bu motor da büyük ihtimalle onlardan alındı”.

Değirmenin motoru, 20. yüzyılın başında Münih’te imal edilmiştir. Garvan Değirmeni, Dobruca Müzesinin bahçesinde her yaz mevsimi düzenlenen ve bütün bölgede hasat kampanyasına start veren Buğday ve Ekmek Festivaline sahne oluyor.

Dimitar Nedelçev eski değirmenin nasıl çalıştığını gösteriyor


Fotoğraflar  : Veneta Nikolova

Çeviri  : Tanya Blagova




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Mehmed Karahüseyinov - Meto

Mehmet Karahüseyinov’un kendini yakması üzerinden 40 yıl geçti

Mehmet Karahüseyinov kimdir? Mehmed Karahüseyinov, Bulgar dilinde yazan şair, ressam ve tercümandır . Ardından büyük sayıda şiir bırakmış olmasına rağmen ilk şiir kitabı, baskıdan ölümünden 10 yıl sonra çıktı. 5 Ekim 1945 tarihinde Razgrad’a..

Eklenme 01.02.2025 05:05

Zamanı ve dağı aşan “Rodopların Tırtılı” treni ile yolculuk

Dimitrovgrad- Haskovo- Kırcali- Podkova köyü  güzergahında Rodop Dağlarının kıvrımları arasında sefer yapan trene “Rodopların Tırtılı” adı veriyor. Dağın diğer kısmında yolcu taşıyan ve “Tesnolineyka” adıyla ün yapan efsanevi dar hatlı..

Eklenme 30.01.2025 05:30

Doyrantsi köyünün İngiliz gelini Chelsea

24 yaşındaki Chelsea’nin memleketi İngiltere’deki şehir hayatına Bulgaristan’da köy yaşamını tercih etmesi, açıkçası şaşırtıcıdır. Kaolinovo’ya bağlı Doyrantsi köyünde evli ve üç çocuk annesi olan genç kadın, hiç bir köy işinden geri durmuyor ...

Eklenme 28.01.2025 08:18