Το 2015 ήταν δύσκολο και βαρύ, έτος καμπής όχι μόνο για τη Βολυγαρία, αλλά για τον κόσμο και μέχρι το τέλος του δε σταματά να μας εκπλήττει με πολέμους, πρόσφυγες, τρομοκρατία, εκλογές, δημοψήφισμα και κινητοποιήσεις. Η κρίση στη Μέση Ανατολή επιδεινώθηκε και εντατικοποιήθηκε ο αγώνας κατά του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους μαζί με τις επιπτώσεις του – ασταμάτητες ροές προσφύγων και οικονομικών μεταναστών παράλληλα με την ενίσχυση της τρομοκρατικής δραστηριότητας.
"Μέχρι τώρα η Βουλγαρία δέχτηκε και καταχώρησε στα μητρώα αρκετά μεγάλο αριθμό μεταναστών", είπε ο υπουργός Εξωτερικών, Ντανιέλ Μίτοφ. "Όταν μιλάμε για την αναλογία μεταξύ του ΑΕΠ της Βουλγαρίας και του πληθυσμού της, έχουμε εκπληρώσει ένα μεγάλο μέρος της δέσμευσής μας. Δεν ταχθήκαμε κατά των ποσοστώσεων με σκοπό την ελάφρυνση του βάρους για ορισμένα κράτη, αλλά δηλώσαμε ότι έτσι δε θα λυθεί το πρόβλημα", δήλωσε ο κ. Μίτοφ κατά τη διάρκεια του ετήσιου απολογισμού του υπουργείου του.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους οι πρόσφυγες ήταν θέμα των σχολίων τόσο των κυβερνώντων, όσο της αντιπολίτευσης. Ειδική συνεδρίαση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συγκλήθηκε στις 10 Νοεμβρίου.
"Ο πιο άμεσος και επίκαιρος για τη χώρα μας είναι ο κίνδυνός από συνέχιση ή ενίσχυση της ροής μεταναστών προς τη Βουλγαρία και από το έδαφός της. Ο κίνδυνος από τρομοκρατικές ενέργειες στην Ευρώπη ενισχύεται. Ευρωπαίοι πολίτες συμμετέχουν στις πολεμικές ενέργειες, παίρνοντας την πλευρά του Ισλαμικού Κράτους και άλλων τρομοκρατικών ομάδων. Βασική προτεραιότητα είναι η προστασία των κρατικών συνόρων", είπε στο πλαίσιο της συνεδρίασης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ρόσεν Πλέβνελιεφ.
Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι τα θέματα της τρομοκρατίας και των προσφύγων απέκτησαν πρωταρχική σημασία. Τη Βουλγαρία επισκέφθηκε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον. Βασικά θέματα των συνομιλιών του με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ ήταν οι μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ, ο αγώνας κατά της τρομοκρατίας και η προσφυγική κρίση. Ο Κάμερον έμεινε ικανοποιημένος από τις προσπάθειες που καταβάλλονται στη χώρα μας για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Μετά την κατάρριψη ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους από την Τουρκία κοντά στα συροτουρκικά σύνορα στις 24 Νοεμβρίου, η οξεία σύγκρουση μεταξύ των δύο κρατών αντήχησε σε όλο τον κόσμο και μεταφέρθηκε και στη χώρα μας. Ο αρχηγός του Κινήματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών από το βήμα της Βουλής διάβασε δήλωση προς υποστήριξη της Άγκυρας για το αεροσκάφος που κατερρίφθη.
"Αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι κατά τον τελευταίο μήνα η ρωσική πολεμική αεροπορία παραβιάζει επανειλημμένα τον εναέριο χώρο της Τουρκίας. Η παραβίαση του εναέριου χώρου και της κρατικής κυριαρχίας οποιασδήποτε χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ αποτελεί παραβίαση του εναέριου χώρου και της κυριαρχίας της ίδιας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας", είπε τότε ο Λιουτβί Μεστάν.
Ένα μήνα αργότερα ο επίτιμος πρόεδρος του Κινήματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών Αχμέτ Ντογκάν άσκησε κριτική στον κ. Μεστάν για την πολιτική του για προσέγγιση με το καθεστώς του Ερντογάν στην Τουρκία. Αυτό οδήγησε στην απομάκρυνση του Λιουτβί Μεστάν από όλα τα κομματικά αξιώματά του και στη διαγραφή του από το Κίνημα. Ο Αχμέτ Ντογκάν απηύθυνε και άλλο ένα μήνυμα: "Τη μοίρα αυτή θα ακολουθήσει ο καθένας που αντιστέκεται στα εθνικά συμφέροντα της Βουλγαρίας". Και ο Μεστάν απάντησε: "Η ελευθερία είναι πράγμα μεγάλο. Δεν ντρέπομαι για τίποτα. Από μένα δύσκολα θα δημιουργήσουν την εικόνα του προδότη".
Ο κ. Μεστάν και άλλοι τρεις βουλευτές εγκαταλείπουν την κοινοβουλευτική ομάδα του Κινήματος Δικαιωμάτων και Ελευθεριών και γίνονται ανεξάρτητοι. Το μέλλον θα δείξει αν ο πρώην αρχηγός του Κινήματος θα ιδρύσει νέο κόμμα.
Αστυνομικές κινητοποιήσεις μπλόκαραν στις αρχές Νοεμβρίου κεντρικές διασταυρώσεις στις μεγάλες πόλεις της χώρας. Τελικά σταμάτησαν και έδωσαν τη θέση τους στις συζητήσεις στον τομέα της ασφάλειας που αφορούσαν τους πόρους στον κλάδο. Ο υπουργός Οικονομικών Βλαντισλάβ Γκοράνοφ υποσχέθηκε να χορηγήσει πόρους στα υπουργεία Εσωτερικών και Άμυνας, αλλά επέμεινε για ριζικές μεταρρυθμίσεις. Η απραγματοποίητη μεταρρύθμιση στο υπουργείο Εσωτερικών έδωσε το πρώτο θύμα της – ο υπουργός Βεσελίν Βούτσκοφ υπέβαλε την παραίτησή του. Την υπουργική θέση ανέλαβε η Ρουμιάνα Μπατσβάροβα, η οποία είναι και αναπληρώτρια πρωθυπουργός. Η νέα υπουργός επίσης υπόσχεται μεταρρυθμίσεις.
Το 2015 έπρεπε να είναι το έτος των μεταρρυθμίσεων – στο δικαστικό σύστημα, στην υγεία, στον τομέα της ασφάλειας, στο συνταξιοδοτικό σύστημα. Τη χρονιά των τοπικών εκλογών καθεμία από τις πολιτικές δυνάμεις στην εξουσία ήθελε να σημειώσει επιτυχίες. Το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ ήθελε να ξεκινήσει η μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας και των συνταγματικών τροποποιήσεων για τη δικαστική εξουσία, το ABV επέμενε για συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και με διάφορες αφορμές το Πατριωτικό Μέτωπο απειλούσε με απόσυρση της υποστήριξής του για την κυβέρνηση, αν δε γίνουν μεταρρυθμίσεις. Δυσαρεστημένοι, οι μικροί εταίροι στην εξουσία έπρεπε να πληρώσουν υψηλή τιμή για να προωθήσουν τουλάχιστον κάποιες από τις ιδέες τους. Το ABV, το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ και το Πατριωτικό Μέτωπο τελικά συμφώνησαν η κυβέρνηση να λάβει νέο δάνειο ύψους 16 δισεκατομμυρίων λέβα, παρά τη δυσαρέσκεια των ανθρώπων. Από την αντιπολίτευση μόνο το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα αντιστάθηκε σοβαρά στο νέο δάνειο. Το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών το υποστήριξε.
Στις δημοτικές εκλογές το GERB, το κόμμα του πρωθυπουργού Μπορίσοφ, κέρδισε 21 από τα 27 νομαρχιακά κέντρα, το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ κέρδισε τρία. Στη πόλη Κιουστεντίλ το GERB και το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ συνεργάστηκαν και κέρδισαν στον πρώτο γύρο. Για πρώτη φορά το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν κέρδισε καμία δημαρχική θέση στα νομαρχιακά κέντρα.
Όπως δείχνουν τα πράγματα, το 2015 ήταν έτος της δύσκολης ισορροπίας μεταξύ των εταίρων, οι οποίοι επιφανειακά έχουν διαφορετικά συμφέροντα αλλά κοινό σκοπό - την παραμονής στην εξουσία. Η κατά σειρά πέμπτη μεταρρύθμιση του Συντάγματος πραγματοποιήθηκε με τις ψήφους 189 βουλευτών. Οι τροποποιήσεις διαιρέσαν το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο σε δύο ποσοστώσεις. Μήλο της Έριδος αποδείχτηκε η εσωτερική αναλογία των ποσοστώσεων. Οι Μεταρρυθμιστές ήθελαν οι εκπρόσωποι της Βουλής να είναι περισσότεροι, ενώ το ABVπρότειναν μεγαλύτερη ποσόστωση για την Εισαγγελία. Έτσι έγινε και στην οριστική εκδοχή των τροποποιήσεων.
"Με την ψηφοφορία αυτή έγινε ένα σημαντικό και συμβολικό βήμα προς την εδραίωση της αμφιβολίας για το ότι ση Βολυγαρία όλο και περισσότερο γίνεται λόγος για κυριαρχία του γενικού εισαγγελέα", είπε ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Χρήστο Ιβανόφ. "Λόγω του οποίου εγώ, με μεγάλη ανακούφιση, μπορώ να ανακοινώσω ότι δε θα ασκώ πια τις αρμοδιότητες υπουργού Δικαιοσύνης και σήμερα θα κάνω όλα τα απαραίτητα βήματα για την αποχώρησή μου", δήλωσε από το βήμα της Βουλής ο κ. Ιβανόφ. Αμέσως μετά, από την εξουσία αποσύρθηκε ο αρχηγός του "Δημοκράτες για ισχυρή Βουλγαρία", κόμμα του Μεταρρυθμιστικού Μπλοκ, Ραντάν Κάνεφ. Αυτό οδήγησε σε κινητοποιήσεις και στους δρόμους πάλι βγήκαν εκατοντάδες άνθρωποι.
"Ας πούμε "όχι" στον φόβο και μη αφήσουμε τη σιωπή να μας μετατρέψει σε φοβητσιάρηδες. Ας όλοι μαζί νικήσουμε την αβεβαιότητα και φωνάξουμε δυνατά: "Αρκετά!", δήλωσε ο πρόεδρος του Ανώτατου Εφετείου, Λοζάν Πανόφ. Αποδείχθηκε ότι λίγοι θέλουν να εγκαταλείψουν την εξουσία.
Μετά τη συνάντηση των αρχηγών των πέντε κομμάτων και των πέντε υπουργών από τους κόλπους του Μεταρρυθμιστικού Μπλοκ, λήφθηκε η απόφαση το Μπλοκ να συνεχίσει τη συμμετοχή του στον κυβερνώντα συνασπισμό. Το κόμμα "Δημοκράτες για ισχυρή Βουλγαρία" έμεινε στην αντιπολίτευση και ο υπουργός Υγείας, Πέταρ Μόσκοφ εξακολούθησε να είναι μέλος της κυβέρνησης, εγκατέλειψε όμως το αξίωμά αντιπροέδρου του κόμματος.
"Το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ επιβεβαιώνει τη συμμετοχή του στον κυβερνητικό συνασπισμό. Το κόμμα "Δημοκράτες για ισχυρή Βουλγαρία" παραμένει στη θέση που ήδη εξέφρασε. Επιβεβαιώνουμε την εμπιστοσύνη μας προς τους υπουργούς του Μεταρρυθμιστικού Μπλοκ", ανακοίνωσε ο Νάιντεν Ζελενογκόρσκι από το Μεταρρυθμιστικού Μπλοκ σε εδική δήλωση.
"Μόνο η Εθνική συνέλευση των Δημοκρατών για Ισχυρή Βουλγαρία μπορεί να εγκρίνει απόφαση για έξοδο του κόμματος από το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ", δήλωσε ο αρχηγός του κ'ομματος, Ραντάν Κάνεφ και υπενθύμισε ότι το κόμμα του δε θα εγκαταλείψει το Μεταρρυθμιστικό Μπλοκ.
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
