Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Blegtoria intensive dhe ndryshimet klimatike

A është е mundshme që konsumimi i madh i mishit dhe i produkteve prej qumështi të çojë në ndryshime në klimë? Është e qartë se për shkak të sasive të mëdha të plehrave natyrore, që janë rezultat i rritjes së kafshëve në mënyrë masive, në atmosferë shkarkohen të ashtuquajturat gaze të serrave - metan, amoniak dhe dyoksid karboni. Sipas raportit të organizatave “Blegtoria e mëshirshme botërore” Compassion in world faring (CIWF) dhe “Shokë të Botës” (FOE) tek blegtoria intensive shkarkohen më shumë emisione të dëmshme të gazeve në krahasim me transportin në tërë botën. Dokumenti bazohet në studimin, të cilin e ka bërë Instituti për ekologjinë sociale Alpen Adria Universität Klagenfurt, Vjenë, dhe Instituti për studimin e ndikimit mbi ndryshimet klimatike.

“Pasojat e blegtorisë intensive mbi ndryshimet klimatike janë komplekse”, shpjegon zonja Donka Kalçeva nga “Blegtoria e mëshirshme botërore”. “Nga blegtoria intensive shkarkohen 18 për qind prej gazeve të serrave. Fermat e madha përbëjnë hapësira të mbyllura, në të cilat rriten shumë kafshë, që janë shkëputur nga mjedisi i tyre natyror. Tërë cikli i kësaj blegtorie bashkë me pesticidet, që përdoren për foragjeret, ndotin ajrin dhe tokën. Përveç kësaj për të liruar vend për rritjen e kulturave të foragjereve, pritet një pjesë e madhe e pyjeve. Shifra e kafshëve në botë, të cilat janë rritur për mish, është shokuese – përgjithësisht 60 mlrd në vit. Këto fakte tregojnë, se nuk mund të arrijmë balancë në planetin tonë. Mbi 75 për qind prej tokës në botë përdoret për bujqësi dhe për këtë arsye duhet të kërkojmë alternative.”

Kur kafshët kulloten në mënyrë të lirë jashtë fermave, stimulohet bimësia e kullotave. Por në shkallë botërore mbi 60 për qind prej blegtorisë është intensive dhe kafshët shumë rrallë dalin për kullotë jashtë fermave, thekson zonja Donka Kalçeva. Në Bullgari, si dhe në vende të tjera evropiane, ende financohen ferma, që nuk u përgjigjen standardeve të reja të BE, shpjegon ajo:

“Në Bullgari pas vitit 1989 kishte një rrënje të madhe të tërë sektorit bujqësor. Për fat të keq masat, të cilat marrin qeveritë evropiane në përkrahje të bujqësisë, aktualisht janë drejtuar ndaj modernizimit të saj. Një pjesë shumë e vogël prej parave, të cilat u jepen prodhuesve bujqësorë dhe blegtorëve, shpenzohen për bujqësinë biologjike. Aktualisht po stimulohen prodhuesit me të mëdhenj të mishit të derrave dhe viçave, në dëm të prodhuesve të vegjël, të cilët zhvillojnë një bujqësi, e cila ruan natyrën. Kjo kundërshton tendencën botërore për mbrojtjen e planetit, për bujqësinë stabile dhe sigurimin afatgjatë të ushqimit për të tërë popullsinë në botë.”

Vetë ushqimi i popullsisë, e cila është duke u rritur pandërprerë, përbën një problem shumë serioz. Deri në vitin 2050 pritet popullsia të bëhet mbi 9 mlrd veta. Do të arrihet në një paradoks – në vendet perëndimore afro 1 mlrd veta vuajnë nga mbipesha dhe problemet shëndetësore, të cilat janë lidhur me regjimin e tyre të ushqimit, ndërsa në vendet në zhvillim po aq njerëz vuajnë nga mungesa e ushqimit. Prandaj nga organizatat “Blegtoria e mëshirshme botërore” dhe “Shokë të Botës” këshillojnë që mishi të konsumohet vetëm tri ditë në javë.

“Në të vërtetë konsumojmë shumë më tepër prej kësaj që është e nevojshme për organizmin tonë – thotë zonja Donka Kallçeva. – Në të njëjtën kohë me një shpërndarje më të drejtë të resursit ushqimor në botë mund të ushqejmë tërë botën, nëse secili prej nesh ha atë, që është e nevojshme për organizmin e tij dhe ka një mënyrë më të shëndetshme të jetesës. Nuk bëhet fjalë për ushqimin vegjetarian, por për një ushqim që ruan natyrën.”

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Darina Grigorova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Ivo Mihov

Në Universitetin e Sofjes po punohet për krijimin e një kompjuteri kuantik

Inteligjenca artificiale tani është krijuar tërësisht nga kompjuterët klasikë me algoritme, ndërsa inteligjenca artificiale e bazuar në kompjuterë kuantikë do të jetë shumë më e shpejtë dhe më funksionale, thotë doktoranti Ivo Mihov nga Qendra për..

botuar më 25-02-25 11.25.PD

Tre vjet më vonë - për luftën në Ukrainë, paqen dhe të ardhmen

Pikërisht 3 vjet më parë, më 24 shkurt, filloi pushtimi rus i Ukrainës - një ngjarje që zgjoi Evropën 77 vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore dhe vuri në pikëpyetje një nga synimet kryesore të BE-së - parandalimin e një konflikti të ri në..

botuar më 25-02-24 9.00.MD
Ivajllo Naçev

Shkencëtarët bullgarë në Antarktidë analizojnë aktivitetin diellor dhe ndikimin e tij në Tokë

Në bazën bullgare të Antarktidës “Shën Kliment Ohridski” janë instaluar pajisje matëse që mbledhin të dhëna të vlefshme për aktivitetin diellor dhe lidhjen e tij me fushën magnetike të Tokës për dy muaj. Studimet po kryhen në kuadër të projektit të..

botuar më 25-02-23 7.25.PD