Do të krijohen mundësi të reja për punësim alternativ të prodhuesve të duhanit

botuar më 10-08-05 11.30.PD

Në rajonet malore rritja e duhanit oriental është një traditë shekullore.

Foto: BTA

Bullgaria është prodhues tradicional i duhanit dhe në vendin tonë është përqendruar bashkësia më e madhe e prodhuesve të duhanit në BE – 37 mijë veta. Këtu rritet duhani më aromatik oriental, përpunimi i të cilit është vetëm me dorë. Punës së këtyre njerëzve i detyrohet 72 për qind e duhanit oriental të prodhuar në BE. Sipas traditës shumëvjeçare puna e prodhuesve të duhanit stimulohet nga shteti. Mirëpo sivjet ata i morën shpërblimet e veta për herë të fundit. Reforma e filluar në vitin 2004 e sektorit të duhanit në BE imponoi likuidimin progresiv të ndihmave për prodhimin e duhanit në BE nga viti 2006 deri më 2010, sepse këta stimuj janë në kundërshtim me prioritetet shëndetësore të komunitetit. Bullgaria është vendi i fundit dhe i vetëm gjatë vitit 2010, i cili pagoi ndihma shtetërore për duhanin e prodhuar gjatë vitit 2010. Ato kapin shumën 116 milionë leva (58 milionë euro).

Ndërprerja e ndihmave shtetërore shkaktoi trazira ndër prodhuesit e duhanit, të cilët janë banorë të rajoneve malore dhe gjysmëmalore dhe janë kryesisht me origjinë turke. Në këto krahina të varfra rritja e duhanit oriental është një traditë shekullore. Mirëpo trazirat ekonomike dhe sociale gjatë dy dekadave të fundit i privuan njerëzit atje dhe nga mundësitë e tyre të pakta alternative për të nxjerrë bukën e gojës. Tërë popullsia atje filloi të shpresojë vetëm te prodhimi i duhanit. Ndalimi i shpërblimeve shtetërore e vuri nën pikëpyetje mbijetesën e familjeve, të cilat merren vetëm me prodhimin e duhanit, si dhe të ardhmen e prodhimit të duhanit te ne në përgjithësi.

“Vendi ynë do të vazhdojë të prodhojë duhan oriental madje më shumë sesa deri tani, sepse duhani oriental është një mall deficit – siguroi ministri i bujqësisë dhe ushqimeve Mirosllav Najdenov. – Gjithçka, që do të prodhohet, blihet deri në kilogramin e fundit. Diçka më tepër – kërkimi në botë e tejkalon ofrimin. Çështja është se organizimi i prodhimit në këto rajone duhet të jetë më i ndryshëm. Nuk duhet të vazhdojmë të mendojmë se një familje e madhe mund të mbijetojë vetëm me prodhim duhani. Në të kaluarën jo të largët njerëzit këtu merreshin dhe me veprimtari të tjera, kurse prodhimi i duhanit siguronte mjete suplementare. Pasi mundësitë e tjera për punësim, si minierat dhe objektet infrastrukturore, tashmë nuk ekzistojnë të gjithë njerëzit në këto krahina filluan të merren vetëm me përpunim duhani, por kjo nuk mund të vazhdojë. Njerëzit në moshën aktive duhet të fillojnë të kërkojnë dhe mundësi të tjera për punësim jashtë bujqësisë. Tani startojmë përsëri projektin hidroenergjetik të liqenit artificial “Gorna Arda”, i cili do të hapë vende të reja pune.

Me këmbëngulje të ministrit të bujqësisë, në projektbuxhetin për vitin 2011 është parashikuar një shumë prej 143 milionë levash (72 milionë euro). Këto mjete janë miratuar nga Brukseli si ndihmë shtetërore në përkrahje të reformës në këtë sektor nëpërmjet orientimit të prodhuesve të duhanit në veprimtari të tjera. Subvencionet nuk do të jepen siç ishte deri tani për sasi të prodhuar duhani, por për programe alternative të punësimit në ndihmë të zhvillimit të rajoneve fshatare.

“Për këta njerëz ne parashikojmë lidhjen e kontratave me bashkitë e rajoneve ku prodhohet duhan në kuadrin e programit operativ të Komisionit Evropian, të orientuar ndaj zhvillimit të rajoneve fshatare. Personalisht unë bisedova mbi këtë çështje me komisarin evropian të bujqësisë Daçian Çolosh – tha Mirosllav Najdenov.

Greqia fqinje, në pjesën veriore të së cilës tashmë disa shekuj prodhohet duhan oriental, tashmë e ka përfunduar reformën e saj. Prodhimi i duhanit atje është ulur me 80 për qind, kurse numri i prodhuesve të duhanit ka ulur nga 50 mijë në 15 mijë veta, sipas të dhënave të Bashkimit ndërkombëtar të prodhuesve të duhanit.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

По публикацията работи: Maria Dimitrova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Do të krijohen mundësi të reja për punësim alternativ të prodhuesve të duhanit

Më shumë nga rubrika

Paga mesatare vjetore bruto për vitin 2023 në Bullgari është 24 485 leva (12 519 euro)

Bullgaria është ndër të parat në BE përsa i përket regjistrimeve të makinave të reja

Lëvizje në ekonominë bullgare, por në mënyrë të pabarabartë në fusha të ndryshme