Turija është një fshat i vogël dhe i qetë në malin Sredna Gora, larg ritmit dinamik të qyteteve të mëdha. Kjo është vendlindja e shkrimtarit dhe piktorit të njohur bullgar Dimitër Çorbaxhijski – Çudomir (1890-1967), në krijimtarinë e të cilit gjallërohet bota e malësorëve e fillimit të shekullit XX. Banorët e sotëm të fshatit nuk dallohen shumë nga paraardhësit e tyre. Do të gjeni të njëjtat vlera patriarkale, humorin dhe folklorin autentik, si edhe mikpritjen e dikurshme. Në këtë binden turistët – edhe bullgarë, edhe të huaj, që vijnë në këtë krahinë piktoreske.

Njerëzit nga Turija e dinë si t’i argëtojnë mysafirët. Në fillim, të veshur me kostumet popullore autentike, ata do t’ju presin me muzikë në sheshin e fshatit. Mikpritësit do t’ju ftojnë në tryezën e shtruar në shesh. Banorët e fshatit janë pasardhës të denjë të Çudomirit. Këtu pothuaj çdonjëri mund të shkruajë vjersha, të këndojë, të pikturojë ose ka talent aktori. Prandaj në vatrën e kulturës pandërprerë ka aktivitete kulturore, kurse festat bëhen spektakle të vërteta. Njerëzit nga Turija krenohen me traditat e tyre të vjetra dhe me gatishmëri i demonstrojnë para turistëve.

Kukerët e fshatit Turija

“Tek ne ruhen shumë zakone të vjetra dhe prandaj themi se kjo është bota e pastër e Çudomirit – thotë kryetarja e bashkisë Nevena Sokolova. – Shënojmë festat e Krishtlindjeve, festat pranverore si Dita e Shën Gjergjit, kur lidhim djepa në arrën e madhe të fshatit dhe këndojmë këngë. Në të Lidhurit e Djathit bëjmë marshime deri në fshatrat fqinjë. Në këto marshime përfshihen kukerët – njerëzit që vallëzojnë me maska për të dëbuar forcat e këqija. Tek ne i quajmë dhe “pleq”. Këtu kemi maska karakteristike. Sivjet organizuam një festival kombëtar të kukerëve dhe kemi në plan ta bëjmë të përvitshëm.”

Kisha “Shën Dhimitër”