Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Takimi i xhazit botëror me traditat bullgare

Erik Truffaz dhe Janka Rupkina
Foto: Vlladisllav Hristov
Një nga të fshehtat e jetëgjatësisë së xhazit është në shfrytëzimin e vazhdueshëm të temave dhe motiveve të muzikave tradicionale. Tjetra me siguri është karakteri improvizues i  tij. Këto dy të fshehta u zbuluan para publikut në Studion e Dytë  të Radios Kombëtare Bullgare nga virtuozët e dy zhanreve – Erik Trjufa (Erik Truffaz) dhe Janka Rupkina.

Trombisti francez pushtoi imagjinatën e publikut dhe kritikës akoma në fund të shekullit të kaluar dhe pak pas vdekjes së të madhit Miles Davis me njëzëshmëri ishte shpallur për Milesin e ri. Në Sofje ai erdhi bashkë me kompozitorin e muzikës për filma Zigfrid (Siegfried) – improvizues jashtë zhanreve. Pikërisht ai propozoi që Erik të interpretojë bashkë me këngëtaret tradicionale bullgare nga trioja “Avigea”. Mirëpo  befasia e madhe ishte Janka Rupkina – një nga emrat e Misterit të Zërave Bullgare dhe të trios “Bëllgarka” (Bullgarja). Ja se çfarë tha Erik pak para fillimit të koncertit:

Isha 15 vjeçar kur dëgjova Jankën. Bashkë me të dëgjova gjithashtu Pink Floyd. Gjithçka që thyen kufizimet është e mirë, mjafton të bëhet me shije. Shija është subjektive. Krijimtaria është diçka që buron nga shpirti dhe nuk kalon përmes kompjuterit. Nuk ka lidhje të drejtpërdrejt midis Zotit dhe Internetit. Unë jam vetëm një apostull modest – pas Rahmaninovit, Starvinskit dhe natyrisht – Jankës.

Deri tani Erik ka punuar vetëm me zëra nga Evropa Perëndimore dhe nga Afrika dhe pas takimit të tij me Jankën ai mendon për një projekt më të madh bashkë me të. Nga ana tjetër zëri i Jankës gjithashtu lidhet me emra të skenës alternative si Transglobal Underground dhe Kate Bush dhe me vetë George Harrison. Por ndryshimi midis projekteve të tjera më komerciale të tyre dhe  asaj që u prezantua para publikut të Sofjes të hapur për eksperimentime vetëm përforcoi ndjenjën për një magji skenike. Për Erik improvizimi pavarësisht nga rreziku është në lidhjen e drejtpërdrejt me shpirtin, në ndjenjën për momentin e jashtëzakonshëm.

Për Jankën mjafton kjo se ajo këndon mirë dhe Erik interpreton mirë. Si një person që beson, kur këndon me virtuozin francez ajo e ndien praninë e Zotit në skenë. Le të kujtojmë se Janka jeton jetën e saj të dytë – ajo është ndër pak të mbijetuarit në një aksident me avion në vitin 1971.

Duke folur për Zigfridin – në shoqërinë e më të mirëve ai gjithmonë ndihet mirë, si në ambientin e një familjeje.

Çdo gjë tjetër tjetër është muzikë që buron nga koha dhe derdhet në përjetësi.

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Një koncert i daulleve japoneze tajko do të kënaqë dashamirësit e muzikës në Sofje

Dashamirët e muzikës japoneze mund të shijojnë një koncert me daulle tradicionale japoneze tajko në ekzekutim të grupit Wadaiko-Sai - Japoni. Koncerti mbahet në kuadrin e Ditëve të Kulturës Japoneze në vendin tonë. Daullet Tajko kanë një histori..

botuar më 24-11-05 9.10.PD

Kottarashky prezanton filmin "Kutia e zezë ballkanike" në Berlin

Kottarashky është një nga autorët më interesantë të muzikës që u shfaq në skenën bullgare në dekadën e parë të shekullit të ri. Pas këtij pseudonimi qëndron Nikolla Gruev, i cili pa u lodhur eksperimenton me përzierjen e zhanreve. E njohim më së..

botuar më 24-11-05 6.10.PD
Pllamena Mangova dhe Rainer Honeck

Një surprizë për publikun bullgar – koncerti i parë i përbashkët i violinistit austriak Rainer Honeck dhe pianistes Pllamena Mangova

Më 6 nëntor në sallën "Bullgaria" në kryeqytetin e Sofjes publiku bullgar do të ketë mundësinë të shijojë vepra pak të njohura të interpretuara nga muzikantë të shquar. Variacione mbi një temë nga Frank Bridge, op. 10 – një vepër e hershme e Benjamin..

botuar më 24-11-04 7.15.PD