Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Gjurga Pinxhurova – burimi i këngëve të saj është zemra popullore

Foto: arkiv

Fati jetik dhe profesional i këngëtares së famshme bullgare Gjurga Pinxhurova i cakton një vend të denjë në kulturën muzikore bullgare. Që në kritikat e para për artin e saj, në vitet 30-të të shekullit të kaluar, ajo u quajt  “magjistarja e këngëve popullore”. Edhe më sot nga incizimet e ruajtura në fondin e Radios Kombëtare Bullgare, zëri i saj pushton dëgjuesin me timbrin e bukur dhe të butë, me përzemërsinë e natyrshme me të cilën rikrijon gëzimin, trishtimin, ngacmimin në varësi të përmbajtjes së këngës. “Kënga më la të gjallë deri më tani – unë mbyta pikëllimin tim dhe derdha gëzimin tim në të” – tregon këngëtarja e famshme që kur ishte e gjallë.

“E dashura ime Luleshtrydhe”

Gjurga Pinxhurova lindi në qytetin Trën, në afërsi të kufirit perëndimor të Bullgarisë, në vitin 1895. Që në moshë të re ajo interpretonte “këngët e bukura të së ëmës”.  Kur ishte nxënëse talentin e saj e zbuluan bashkëqytetarët dhe filluan ta ftonin në tubimet dhe kremtimet vendore. Takimi i fatit me këngëtaren operistike Hristina Morfova e paracaktoi të ardhmen e saj muzikore. Me insistimin e këngëtares së njohur Gjurga Pinxhurova u diplomua në klasën e parë të Shkollës Shtetërore Muzikore në Sofje në vitin 1917. Pas kësaj mbaroi edhe Konservatorin në Pragë për tre në vend të pesë viteve. Diploma e shkëlqyeshme dhe cilësitë e saj të mrekullueshme të këndimit i sollën asaj ftesa për koncerte në Pragë dhe në Austri, por Gjurga mori rrugën për në Bullgari.

“Pëllumbi gurgullit në pyll”

Fillimisht ajo jepte koncerte në vend. Në programet e tyre kishte si aria të operave ashtu edhe këngë popullore. Në vitet 1926 – 27 ajo ishte mësuese e muzikës në qytetin e lindjes dhe në fshatrat e rajonit.

Jashtëzakonisht e frytshme është periudha pothuajse 30 vjeçare në të cilën këngëtarja e famshme punonte në radio. Fillimisht (1935) ajo merrte pjesë në Orën e Fëmijëve të Radio Sofjes (sot Radio Kombëtare Bullgare) me prezantimin e këngëve për fëmijë, ndërsa nga viti 1938 u bë bashkëpunëtore e rregullte. Në paraqitjet para mikrofonit të radios ajo ndërthurte interpretime të arieve të operës me këngë popullore nga krahina e lindjes fillimisht shoqëruar me piano ndërsa më vonë me grupin instrumental “Trakijska Trojka”.

Për fondin e Radios Kombëtare Bullgare Gjurga Pinxhurova incizoi gati 80 kryevepra të folklorit bullgar nga krahina e saj e lindjes. Krahas tyre ajo regjistroi dhe këngë rilindëse dhe këngë të poetit revolucionar Hristo Botev. 

“Daja më tha të martohesha”

Popullariteti i këngëtares Gjurga Pinxhurova është i madh. Ndryshe nga këngëtarët e tjerë të dashur të asaj epoke, ajo vazhdonte të këndonte me tingëllim akademik vokal. Sidoqoftë ajo i mbeti besnike stilit dhe traditës së vjetër. Edhe më sot këngët e saj “E dashura ime Luleshtrydhe”, “Daja më tha të martohesha”, “Pëllumbi gurgullit në pyll” etj. janë në librat e muzikës dhe në repertorin e disa këngëtarëve të rinj.

Për nder të këngëtares Gjurga Pinxhurova në vitet 1994 – 1995 qyteti Trën ishte mikpritës i konkursin “Me këngët e Gjurga Pinxurovës” ndërsa vatra e kulturës aty mban emrin e saj.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

"Perëndo, perëndo, o diell i ndritshëm" – një nga këngët e përjetshme të Bullgarisë

Një nga këngët më të bukura të përjetshme të Bullgarisë është "Perëndo, perëndo, o diell i ndritshëm". Besohet se ekziston si një melodi për të paktën pesë shekuj. Në vendin tonë kënga ka popullaritet me një tekst që mund të gjendet në përmbledhjen e..

botuar më 24-11-01 1.30.MD

Fillon edicioni i vjeshtës i Plovdiv Jazz Fest

Plovdiv Jazz Fest feston këtë vit ditëlindjen e tij të dhjetë me një program, verën dhe vjeshtën, ku marrin pjesë disa nga emrat më të mëdhenj të botës së xhazit. Edicioni i vjeshtës do të mbahet në qytetin e dytë më të madh në Bullgari - Plovdiv,..

botuar më 24-11-01 6.10.PD
Vesko Panteleev- Eschkenazy

Varna dhe Sliven zhyten "në botën e muzikës" me maestro Vesko Panteleev- Eschkenazy

Një nga violinistët më të mirë në botë dhe koncertmaster i Orkestrës Mbretërore Concertgebouw në Amsterdam, Vesko Eschkenazy është kthyer në atdhe, në vendlindjen e tij, Sofje. Rasti janë dy koncertet përmbyllëse të Turneut Kombëtar të projektit "Në..

botuar më 24-10-31 2.20.MD