Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Ritualet e festave të dhjetorit fillojnë me homazhe për tre shenjtorë

“Shën Varvara vlon, Sava pjek, Nikolla i pret mysafirët”

Foto: arkiv

Në Ditën e Shën Varvarës më 4 dhjetor fillon një sërë festash, të cilat në traditën bullgare shoqërohen me shumë besime dhe zakone. Sipas legjendës, Shën Varvara ka lindur në trojet e sotme bullgare, në fshatin Eleshnica, i quajtur në atë kohë Iliopolis. Shenjtorja nderohet si mbrojtëse e fëmijëve nga sëmundjet, më së shpeshti nga fruthi. Ekziston një besim se fëmijët duhet të kërcejnë gjithë ditën, kështu që Varvara të mos i gjejë. Në Bullgarinë Perëndimore kjo ditë quhet Krishtlindjet Femërore –këtë ditë vajza të maskuara, me çanta të varura mbi supe, shkojnë nëpër shtëpi dhe, si kolendarët, këndojnë këngë me urime për shëndet dhe pjellori.

Të nesërmen, më 5 dhjetor, kisha nderon Shën Savën - themeluesin e vendbanimit më të vjetër të banuar deri më sot e kësaj dite nëTokën e Shenjtë e njohur si Manastiri i Shën Savës. I lindur nga prindër fisnikë në Kapadokia në shekullin IV, Sava, 18 vjeç, u vendos në një manastir, ku u arsimua dhe u bë murg. Në kërkim të vetmisë dhe përkushtimit ndaj Zotit, ai u nis për në Shkretëtirën e Jordanit dhe jetoi në një shpellë të treguar në ëndërr. Pas vdekjes së prindërve, Sava mori një trashëgimi të pasur, me të cilën ndërtoi disa manastire, spitale dhe dy bujtina. Si udhëheqës shpirtëror i manastireve, Sava u mësonte besimtarëve që vinin butësinë, përulësinë, heshtjen dhe besimin te Zoti.

Në përfytyrimet e bullgarëve shpesh Shën Sava duket si një grua dhe ritualet këtë ditë kanë të bëjnë me martesën e vajzave dhe lindjen e fëmijës së dëshiruar. Kulmi i këtij rituali para festave të Vitit të Ri është më 6 dhjetor, kur kremtojmë Shën Nikollën e Mirës - shenjtori mbrojtës i marinarëve, peshkatarëve, bankierëve dhe tregtarëve.

Në besimet popullore, Varvara është motra e Savës dhe Nikollës, prandaj festat popullore kanë mbledhur elemente pagane dhe të krishtera. Kjo triadë ka lindur proverbin bullgar “Shën Varvara vlon, Sava pjek, Nikolla i pret mysafirët”.

Më shumë hollësi për traditat dhe çfarë duhet vënë në tryezë gjatë festave mund të lexoni në botimin nga koleksioni i Radio Bullgarisë Nga Varvara deri në ditën e Shën Nikollës – zakone, rite dhe ushqime rituale.

Përpiloi: Elena Karkallanova

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Shën Joan Rillski – mrekullibërësi nga shkretëtira e Rillës

Më 19 tetor nderojmë kujtimin e mbrojtësit qiellor të Bullgarisë – Shën Joan Rillski, Çudibërësi. Ai është themeluesi i Manastirit të Shenjtë të Rillës – qendra më e madhe dhe me ndikimin më të madh shpirtëror në Bullgari.  Mendohet se Joan Rillski..

botuar më 25-10-19 6.05.PD

Presidenti Rumen Radev do të marrë pjesë në prezantimin e një botimi fototip të "Almanakut Maqedonas"

Presidenti Rumen Radev do të marrë pjesë sot, 2 tetor, në prezantimin zyrtar të një botimi fototip të "Almanakut Maqedonas" të Organizatës Patriotike Maqedonase me rastin e 85-vjetorit të origjinalit. Prezantimi i botimit fototip të veprës së..

botuar më 25-10-02 4.45.PD

Ushtarët bullgarë nderuan heroizmin e paraardhësve të tyre në Kajmakçallan

Një ritual ushtarak në nderim të heronjve të rënë në betejat e Kajmakçallan-it u zhvillua në majën me të njëjtin emër, në kufirin midis Maqedonisë së Veriut dhe Greqisë, njoftoi Ministria e Mbrojtjes. Gjatë Luftës së Parë Botërore, në vitin 1916, në..

botuar më 25-10-01 1.12.MD