Mes natyrës së egër të Rodopeve Lindore, në rajonin e qytetit të Kërxhalit, shtrihet Rezervati Shtetëror i Gjuetisë “Zhenda”. Ky është një nga vendet më të bukura dhe piktoreske në këtë pjesë të Bullgarisë. Së bashku me tufat e mëdha të muflonëve, këtu bredhin edhe dreri i rëndomtë, dreri lopatar, kaprolli dhe derri i egër. Në vendet e larta të maleve ka edhe lepuj, ujqër, çakej, shqartha dhe qelbës evropian, baldosa, nuselala, lundërza e madje edhe arinj.
Shihni video-reportazhin e BNR-Kërxhali:
Por padyshim banori më tërheqës i këtyre trojeve është mufloni. Mbi 300 ekzemplarë të bukur banojnë në territorin e gjerë të rezervatit "Zhenda". Ky është i vetmi vend në vendin tonë ku rritet kjo specie. Mufloni është i disponueshëm për gjueti dhe gjuajtje në kushte të caktuara, thotë zëvendësdrejtori i rezervatit, inxh. Ljubomir Xhisov për BNR-Kërxhali.
"Në gjuajtjen selektive në moshë të re, qëllohen ose më saktë hiqen kafshët me tipare gjenetike të pafavorshme - qofshin albinët, me brirë që janë jashtë standardit, për shembull, ata që përkulen nga brenda, etj. Janë disa kritere që ndiqen. Në të njëjtën mënyrë, disa nga femrat e vjetra me sëmundje të caktuara pushkatohen. Tingëllon çnjerëzore, por në këtë mënyrë po bëjmë një selektim të popullatës" – tha inxhinieri Xhisov.
Në të kaluarën, mufloni ishte një nga speciet më të përhapura në trojet bullgare. Por për shkak të gjuetisë së parregulluar, ai filloi të zhduket. Në fund të viteve 1970, filloi rimëkëmbja e gjitarit të bukur. Kështu iu vu fillimi rezervatit shtetëror të gjuetisë “Zhenda”. Në vitin 1979 36 muflonët e parë u importuan nga Çekosllovakia dhe u lëshuan në territorin e saj. Jo të gjithë mbijetuan në vitin e parë, por megjithatë, në pranverë lindën 12 muflonë të vegjël. Dorëzimi i dytë i madh mbërriti në vitin 1986, me qëllim freskimin e gjakut, thotë inxhinieri Xhisov. Me kalimin e viteve, numri i kafshëve është rritur, si dhe zona në të cilën ato rriten. Sot “Zhenda” shtrihet mbi 21 500 hektarë.
"Në përgjithësi, si atdheu i muflonëve në Evropë konsiderohen ishujt e Korsikës dhe Sardenjës", thotë Ljubomir Xhisov. –Atje ata jetojnë natyrshëm, por kanë më pak armiq. Ndërsa këtu, në rajonin tonë, armiqtë e tyre natyrorë janë ujku, dhelpra, çakalli, disa shpendë grabitqarë për muflonët e vegjël.”
“Zhenda” ndahet në një territor të lirë, kujetojnë dreri i rëndomtë, kaprolli, derri i egër. Këtu ndodhen edhe zonat të posaçme të rrethuara ku enden muflonët:
"Ka ndodhur në situata të ndryshme që disa muflonë të dalin jashtë gardhit, por kanë vështirësi të mbijetojnë pas tij dhe përpiqen të kthehen brenda. Sepse sado ushqim të ketë në natyrë, këto janë kafshë kope dhe kur 3-4 muflonë dalin jashtë, vështirë se mund të formojnë një tufë që t'u sigurojë mbrojtje. Për këtë arsye nuk është bërë asnjë përpjekje që të rriten jashtë.”
Lexoni më shumë nga koleksioni i Radio Bullgarisë:
Përpiluar nga: Veneta Nikollova, bazuar në një intervistë të Stanisllava Georgieva nga BNR-Kërxhali
Foto: BNR-Kërxhali, Rezervati Shtetëror i Gjuetisë “Zhenda”
Përgatiti në shqip dhe publikoi: Vesella Mançeva
Gjatë vitit akademik 2025/2026, Holanda, Austria, Gjermania, Italia dhe Spanja janë ndër vendet më të kërkuara për arsimin e lartë nga maturantët bullgarë. Këtë e bëri të ditur Nikollaj Hristanov në edicionin e vjeshtës të panairit “Arsimi..
Rajoni Jug-Qendror i Bullgarisë është rajoni në Bashkimin Evropian me shkallën më të lartë të vdekshmërisë nga sëmundjet kardiovaskulare - 66.2% e të gjitha vdekjeve, sipas të dhënave të Eurostat. Ajo është dy herë më e lartë nga ajo mesatare e BE-së..
Para se të largohej nga kjo botë, Papa Françesku zgjodhi që tema e Ditës Botërore të Emigrantëve dhe Refugjatëve për këtë vit, që bota katolike e kremton për herën e 111-të më 4-5 tetor, të ishte "Emigrantët – misionarë të shpresës". “Me këto fjalë..
Nuk ka demokraci dhe liri pa liri të fjalës dhe pluralizëm . Këtë e deklaroi Presidenti Rumen Radev në hapjen e Konferencës Vjetore të Shoqatës..
Vërehet një tendencë e qëndrueshme për kthimin e bullgarëve nga jashtë, u bë e ditur gjatë forumit “Evropa është me mua”, organizuar nga Autoriteti..
Kur kontributi në fushën e shkencës kthehet në bazë për studime të mëtejshme të thelluara, kufijtë midis shteteve dhe kontinenteve sikur shkrihen – në..