Sektori i ndërtimit është ndër më të prekurit nga pandemia e koronavirusit dhe rritja e çmimeve të lëndëve të para përbëjnë pengesa shtesë për funksionimin e tij normal. Megjithatë, ndërtuesit shohin një rreze të ndritshme në Planin e Rimëkëmbjes dhe në programet operative, nga të cilat pritet financimi për një sërë aktivitetesh dhe projektesh vitin e ardhshëm.
Nuk është rastësi që në fillim të pandemisë në vendet e zhvilluara flitej se ndërtimi është motori që do ta tërheqë ekonominë nga kriza globale në zhvillim, kujton Valentin Nikollov, drejtor ekzekutiv i Dhomës së Ndërtuesve në Bullgari. Por në sfondin e ciklit jashtëzakonisht të vështirë për të gjithë botën tashmë për të dytin vit me radhë, pamja në industri duket komplekse dhe kontradiktore, tha ai.
“Po flasim për një rritje të jashtëzakonshme të çmimeve me ritme shumë të shpejta – vazhdon Valentin Nikollov. - Ndërtimi është një industri konservatore, procesi i investimit është i ngadalshëm dhe kur planifikimi bëhet në kushte të caktuara dhe më pas ato ndryshojnë në mënyrë drastike, ndodh një kolaps i rëndë në treg. Dhe ndërsa demokracitë e vjetra disponojnë disa mekanizma kundërveprimi, ne, bullgarët, po mësohemi më ngadalë dhe vështirë. Përveç kësaj, nuk ka dialog me qeverinë”.
Sipas ekspertit, pandemia drejton shumë procese ku ka probleme komplekse dhe zgjidhja e tyre do të kërkojë shumë kohë. Kjo është arsyeja se pse Dhoma e Ndërtuesve ngul këmbë për një takim me Kryeministrin në detyrë Stefan Janev.
“Ne duam të propozojmë që të bëhet indeksim i çmimeve me dekret ministror – shpjegon inxhinieri Valentin Nikollov. - Në të njëjtën kohë, duhet të fillohet një punë serioze si nga komuniteti i ekspertëve, ashtu edhe nga ekzekutivi dhe më pas nga legjislativi për zhvillimin e një mekanizmi gjithëpërfshirës të punës - ndryshime në shumë ligje dhe rregullore në mënyrë që të mund të shkojmë drejt modelit të Evropës Perëndimore. Ne duhet të shkojmë së bashku, kjo është fjala kyçe, duke balancuar interesat e të gjithë pjesëmarrësve në proces”.
Nuk është e vërtetë se norma e fitimit në industrinë e ndërtimit është mjaft e lartë, thotë inxhinieri Valentin Nikollov.
“Norma e fitimit në Bullgari është normale – krijohet një përshtypje e rreme se është shumë e madhe. Ajo është e ndryshme në sektorët e ndryshëm të ndërtimit, sepse secili i ka specifikat e veta dhe kjo merret parasysh në Evropën Perëndimore. Për shembull, në Luksemburg, rritja e inflacionit deri në 2% përballohet nga kontraktori. Dhe kur një kolaps i tillë i tregut ndodh në një periudhë të shkurtër kohore, atëherë në sektorët e veçantë - ndërtimi i lartë, ndërtimi i rrugëve, ndërtimet elektrike, hidraulike, etj., çmimi i produktit të ndërtimit rregullohet me një përqindje të ndryshme."
Në Bullgari është më e vështirë në ndërtimtarinë e lartë, sepse ajo përfshin pothuajse të gjithë elementët e sektorëve të tjerë, vuri në dukje inxhinieri Nikollov.
Përpiloi: Diana Cankova /në bazë të intervistës së BNR “Hristo Botev”/
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: Ani Petrova, BGNES
Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..
Në 15 vjet - nga 2005 deri në 2020, 75% e ekonomive bujqësore në vend janë zhdukur . Zvogëlimi është nga 500 000 në vitin 2005 në 132 000 deri në vitin 2020, njoftoi Prof. Dr. Bozhidar Ivanov - drejtor i Institutit të Ekonomisë Agrare, në kuadër..
Vetëm për 9 muajt e parë të vitit 2024, Banka Kombëtare Bullgare nxori në qarkullim në vend rreth 11 milionë kartëmonedha të reja nga 100 leva. Nëse në fillim të vitit kishte më shumë se 131 milionë monedha në qarkullim, në fund të shtatorit ato ishin..